اگر بخواهیم برای دانش سئو ستون‌هایی اصلی را مشخص کنیم، باید به تولید محتوا، لینک‌سازی، سئو on-page و سئو تکنیکال اشاره کنیم. سئو تکنیکال کلاه سفید شامل هرگونه فعالیت بر روی کدهای وبسایت و آماده‌سازی فنی آن، برای درک بهتر ربات‌های گوگل از محتوا و لینک‌سازی‌های وبسایت است.
به زبان ساده، در سئو تکنیکال به گوگل و ربات‌های خزنده‌ی آن می‌فهمانیم که محتوای صفحات وبسایت ما و ارتباط میان صفحات چگونه هستند.
1- هر صفحه‌ی وبسایت باید منحصربفرد و ارزشمند باشد
مختصر، مفید و بدون حاشیه اضافی باید بگوییم که هر صفحه از وبسایت شما باید دو ویژگی مهم داشته باشد:
- منحصربفرد باشد. یعنی با سایر صفحات موجود در وبسایت شما یکسان نباشد.
- ارزش مختص خودش را داشته باشد. به این معنی که برای کاربران و جستجوکنندگان پاسخی ارائه کند که به آن نیاز دارند.
اما گاهی پیش می‌آید که درمورد ارزش اختصاصی هر صفحه بر سر دوراهی گیر می‌کنیم. برای اینکه بهتر متوجه مساله شوید، یک مثال بزنیم. فرض کنید شما سه صفحه اختصاصی برای موضوعات X ، Y و Z دارید. در همین حین متوجه می‌شوید که در سایت شما صفحاتی وجود دارند که از لحاظ محتوایی به این سه صفحه بسیار نزدیک هستند. هرکدام از شرایط زیر می‌توانند نمونه‌ای از این محتواهای ظاهرا تکراری باشند:
- صفحه‌ای با موضوعی مرکب از موضوعات X و Y
- صفحه‌ای با موضوعی مرکب از موضوعات Y و Z
- صفحه دیگری با موضوعات XوY با کمی تفاوت در عنوان و مباحث پرداخته شده در آن
- صفحه‌ای با موضوع مرکب ZوX که ارزش محتوایی ندارد اما به دلایلی مجبور به حفظ آن هستید
پس از مواجهه با چنین صفحاتی بهترین راهکار چیست؟ چه کارهایی می‌توان انجام داد تا تمرکز ترافیک بازدیدکنندگان و کسب ارزش از موتورهای جستجو بر روی صفحات اصلی X ، Y و Z نگه داشته شود؟
در برخورد با این‌گونه صفحات باید یکی از این سه اقدام را به کار ببندید:
بکارگیری تگ کَنُنیکال (canonical)
در شرایط مختلفی، ممکن است وبسایت شما دارای صفحاتی باشد که محتوای یکسان اما آدرس‌های URL متفاوتی دارند. مثلا وجود دو نسخه موبایلی (m.aaa.com) و عادی (aaa.com) وبسایت؛ یا نسخه‌های http و https سایت که هردوی آنها توسط گوگل ایندکس می‌شوند. این اتفاق و شرایطی که درمورد صفحات X و Y و Z بیان کردیم انتخاب صفحه مرجع را برای گوگل دشوار می‌کند. در این شرایط گوگل چکار خواهد کرد؟
گوگل این صفحات را صفحاتی مجزا (بدلیل وجود آدرس‌های متفاوت) اما با محتوای تکراری در نظر می‌گیرد. این مساله، اصل اولیه سئو تکنیکال کلاه سفید یعنی وجود صفحات منحصربفرد و ارزشمند را زیر سوال می‌برد.
تگ کانونی یا canonical عملکردی ساده اما بسیار مهم دارد. اگر چندین صفحه در وبسایت شما وجود داشته باشد که از لحاظ محتوایی به هم نزدیک هستند یا به نحوی که گفتیم محتوایی تکراری در آدرس‌های متفاوت قرار می‌گیرد، با استفاده از این تگ می‌توانید صفحه هدف و محوری را به گوگل اعلام کنید.
تگ کانونی، با بی‌اثر کردن duplicate content، سایت شما را از شر نگاه سنگین گوگل نجات خواهد داد. استفاده از rel=canonical tag به شما اجازه می‌دهد تا اولویت و درجه اهمیت را بین صفحات تکراری مشخص کنید و عملا در نظر گوگل صفحه‌ای تکراری در سایت شما وجود نداشته باشد. با این کار علاوه بر فرار از الگوریتم پاندا، تمرکز و ترافیک ورودی مربوط به کلمه کلیدی مورد نظرتان از موتورهای جستجوگر را به سمت صفحه‌ی اصلی مدنظرتان هدایت می‌کنید.
حذف صفحات تکراری
گزینه دوم حذف صفحاتی است که از لحاظ محتوایی تکراری هستند. ممکن است برخی از صفحاتی که محتوای کپی شده و یا یکسان دارند، هیچ ارزشی برای کاربران و البته برای شما نداشته باشند. در این صورت حذف آنها از وبسایت امری منطقی بوده و در نهایت به نفع وبسایت شما خواهد بود. (اگر دوست دارید بفهمید نحوه برخورد گوگل با محتوای کپی به چه صورت است، پیشنهاد ما این است که حتما مقاله گوگل پاندا مشهد سئو را بخوانید.)
مسدود کردن دسترسی ربات‌های گوگل
راه حل سوم محدود کردن دسترسی ربات های گوگل به بخش های مختلف سایت است. ممکن است در سایت شما صفحاتی وجود داشته باشد که جستجوی آنها توسط کاربران از داخل وبسایت شما منطقی، اما ایندکس شدن آنها در گوگل امری غیرضروری و بی‌فایده باشد. در این صورت محدود کردن گوگل در استفاده از فایل robots.txt یا متاربات‌ها یکی از آپشن‌هایی است که پیش رو دارید.
2- دسترسی آسان ربات‌ها به صفحات وبسایت و سرعت لود بالا
اهمیت سرعت لود صفحات وبسایتتان را هیچ‌گاه دست کم نگیرید. دومین آیتم از چک لیست سئو تکنیکال که باید شش دانگ حواستان به آن باشد، بهینه‌سازی همه جانبه کدها برای بالا برد سرعت لود صفحات است. در این بین، مهمترین بهینه‌سازی‌هایی که باید انجام دهید، بهینه‌سازی حجم تصاویر و سرعت سایت در دریافت پاسخ از سرور (server respond) است.
با انجام این بهینه‌سازی‌ها دو اتفاق مهم بر روی وبسایت رخ می‌دهد. اولا، گوگل و ربات‌هایش سرعت بیشتری در بررسی وبسایت شما خواهند داشت و در نتیجه بودجه زمانی که گوگل برای بررسی وبسایت شما پیش‌بینی کرده، بهینه‌تر استفاده خواهد شد. و در وهله دوم، کاربران از عملکرد سریع‌تر وبسایت شما احساس رضایت بیشتری خواهند داشت و حس بهتری در تجربه کار با وبسایت شما کسب خواهند کرد که در نهایت به نفع وبسایت شما تمام خواهد شد.
رضایت بیشتر و تجربه‌ی خوشایند کار با وبسایت، پیامدهای خوبی مثل دریافت لینک، اشتراک‌گذاری توسط کاربران و رجوع مجدد به وبسایت شما را در پی خواهد داشت. رضایت کاربری بحث جذاب و مهمی است که در بسیاری مواقع تنها درباره آن حرف زده می‌شود.
یکی دیگر از نکاتی که در رابطه با این مورد از چک لیست سئو تکنیکال باید به آن توجه شود، نمایش صحیح در مرورگرهای ساده و متن محور است. بعضا کدهای جاوا اسکریپت، فایل‌های فلش و سایر اسکریپت‌ها، در نمایش بر روی برخی مرورگرها دچار اشکال می‌شوند. وبسایت شما نباید در نمایش محتوای اصلی به ربات‌های گوگل و کاربران در این‌گونه موارد ضعفی از خود نشان دهد.
به بیان ساده، گوگل به جزییات تمامی اسکریپت‌ها، تصاویر یا ویدئوهای شما برای ارزش‌گذاری صفحاتتان نیاز ندارد. در نتیجه وبسایت شما باید بتواند تمامی صفحات شما را در حالت HTML و بصورت متنی، به خوبی و با سرعت بالا بارگذاری کند.
3- بررسی محتواهای کم‌ارزش، تکراری و حلقه‌های محتوایی
پیش از اینکه به ارائه راهکار درباره این‌گونه صفحات بپردازیم، بهتر است این سه نوع محتوا را بهتر بشناسید:
- محتوای کم‌ارزش یا Thin-Content : محتواییست که ارزشی معنادار و اختصاصی به کاربران وبسایت شما ارائه نمی‌کند. به عبارت دیگر، محتوای آن دردی از کاربران دوا نمی‌کند.
- محتوای تکراری : محتوایی که به هر دلیل در بیش از یک صفحه از وبسایت شما کپی شده است. برای مثال دو صفحه برای دو نسخه‌ی “موبایلی” و نسخه‌ی “قابل پرینت” از یک مقاله را در نظر بگیرید که کپی یکدیگر هستند.
- تله ربات‌های خزنده و حلقه‌های محتوایی : برخی از محتواها بدلایل مختلف، ربات‌ها و خزنده‌های گوگل را در یک حلقه از بی‌نهایت تکرار گیر می‌اندازند. برای مثال محتوایی که به یک تقویم متصل شده و محتوای آن به روزها و سال‌های آینده مرتبا لینک می‌دهد.
معمولا در مورد محتوای کم‌ارزش و تله‌ی ربات‌های خزنده رایج‌ترین راهکار، حذف صفحات است. اما راهکار دیگری که در اولین مورد این چک لیست نیز به آن اشاره کردیم، استفاده از تگ کانونی (canonical) برای تعیین اولویت محتواهاست.
به کمک این تگ، فرضا می‌توان برای گوگل مشخص کرد که نسخه‌ی پرینتی مقاله هدف اصلی شما نیست و باید ارزش و ورودی‌های گوگل، به صفحه نسخه موبایلی آن محتوا منتقل شود.
4- لینک‌سازی کم عمق برای دسترسی به بهترین مقالات سایت با کمترین کلیک
ساختار لینک‌سازی وبسایت باید به گونه‌ای باشد که کاربر قادر باشد به سرعت و با حداقل تعداد کلیک به ارزشمندترین مقالات شما دسترسی پیدا کند.
حدس میزنیم چندان به بحث ریاضیات و آمار علاقه نداشته باشید اما یک مثال ریاضی درک بهتری درباره این مورد از چک لیست به شما می‌دهد. فرض کنید در صفحه اصلی وبسایت شما 100 لینک به صفحات دسته‌بندی و داخلی شما وجود داشته باشد. درون هرکدام از این صفحات نیز 100 لینک وجود دارد که کاربران را به صفحاتی با عمق بیشتر هدایت می‌کند. تا اینجای کار، کاربران با دو کلیک می‌توانند به یکی از ده هزار صفحه‌ی درون سایت شما دسترسی پیدا کنند.
اگر خوب دقت کنید، این عدد به 1 میلیون صفحه خواهد رسید که برای هرگونه وبسایت با هر اندازه‌ای، رقم قابل توجهی‌ست. اگرچه این شکل از لینک‌سازی در واقعیت اتفاق نمی‌افتد اما حتی اگر اندکی به این شیوه از ساختار لینک‌سازی نزدیک شوید نیز شرایط ایده‌آل بوده و قادرید با کمترین تعداد کلیک، کاربر را از صفحه اصلی وبسایتتان به صفحات مهم و محتوای ارزشمند خود برسانید.
بهینه‌ترین حالت برای دسترسی کاربران به صفحات مهم سایت شما، سه تا چهار مرحله کلیک خواهد بود که باید تلاش کنید در نقشه سایت اجرایی شود.
اگر فکر می‌کنید سایت شما از لحاظ ساختاری پیچیده است، استفاده از sitemap، مشکل احتمالی گوگل با ساختار سایت‌تان را رفع خواهد کرد. موتورهای جستجوگر در استفاده از نقشه سایت HTML که ساختار و سطح‌بندی صفحات سایت شما را مشخص می‌کند، مشکلی نخواهند داشت.
5- صفحات وبسایت را ریسپانسیو و برای هرنوع سرعت اینترنت بهینه کنید
این مورد از چک لیست سئو تکنیکال، خوشبختانه یکی از مواردیست که در چندسال گذشته بیش از پیش به آن توجه می‌شود. نسخه ریسپانسیو، نسخه‌ای از وبسایت است که بر روی تمامی دستگاه‌ها، از دسکتاپ تا صفحه نمایش کوچک موبایل‌ها نمایش استاندارد و درستی دارد. در طراحی و اجرای نسخه ریسپانسیو وبسایت، توجه به نوع اینترنت دستگاه و بهینه‌سازی برای سرعت‌های مختلف اینترنت از 2G تا 5G ، امر مهم و ضروری دیگریست که بایستی رعایت شود. الگوریتم Mobile first index، نماینده اصلی گوگل برای بررسی سایت های موبایل فرندلی است.
6- استفاده صحیح از کدهای 404، 503 و ریدایرکت 301
کدهای وضعیت http وبسایت یا Status Codes، شرایط و وضعیت هریک از صفحات وبسایت شما را به گوگل اعلام می‌کنند. رایج‌ترین کدهای وضعیتی که در وبسایت‌ها وجود دارند، کدهای 404، 503، 301، 302 و 200 هستند.
هرکدام از کدهای وضعیت http، چه شرایطی را به گوگل گزارش می‌کنند؟
درصورتی که سرور شما به طور موقت قرار است متوقف شود و یا قصد دارید برای چند روز تغییراتی را بر روی سایت یا سرور خود ایجاد کنید، کد 503 این شرایط موقتی را به گوگل اعلام می‌کند.
کد 404، از بین رفتن صفحات شما را نشان می‌دهند. درصورتی که مقاله یا صفحه‌ای دارید که آن را حذف کرده‌اید، همچنان لینکی برای آن در نتایج گوگل یا در لینک‌سازی‌های داخلی سایت شما وجود دارد و صفحه شما توسط گوگل ایندکس شده است. در این صورت، کاربر پس از وارد شدن به این لینک با خطای 404 مواجه می‌شود. ربات‌های گوگل نیز با مراجعه به این‌گونه لینک‌ها متوجه تعطیل شدن آن صفحه خواهند شد.
کد وضعیت http 301، به منظور ریدایرکت یا انتقال دائمی یک صفحه به آدرس جدید مورد استفاده قرار می‌گیرد. ریدایرکت 302 نیز برای تغییر آدرس یک صفحه اما به صورت موقت استفاده می‌شود.
مابقی صفحات وبسایت شما که بصورت نرمال فعالیت می‌کنند و وضعیت معنادار و متفاوتی ندارند، بایستی به گوگل با کد وضعیت 200 معرفی شوند. کد 200، وضعیت پایدار و بدون ایراد یک صفحه را نشان می‌دهد.
با سایر کدهای وضعیت وبسایت مثل کدهای سری 20x ، 30x ، 4xx و … بسیار به ندرت روبرو خواهید شد که شرایط بسیار خاصی برای آنها وجود دارد. درصورتی که از ابزارهای مختلف سئو، مثل ابزار MOZ یا Screaming Frog استفاده می‌کنید و با کدهای وضعیت http متفاوتی با آنچه که در این بخش توضیح دادیم مواجه شدید، بهتر است توصیف وضعیت و نحوه رفع مشکل احتمالی بوجود آمده را نیز از طریق همان ابزارها دنبال کنید.
7- استفاده از SSL و راه‌اندازی نسخه HTTPS و امن وبسایت
معرفی یک نسخه امن https به گوگل، در مقایسه با یک نسخه غیرامن و http کار هوشمندانه‌تری به نظر می‌رسد. اما اگر قصد دارید حجت را بر این موتور جستجوگر تمام کنید، بهتر است با استفاده از تگ پرکاربرد و ارزشمند کننیکال (canonical) نسخه اصلی وبسایتتان (طبیعتا نسخه امن و https) را به عنوان اولویت نخست، به گوگل معرفی کنید.
تا پیش از این بنظر می‌رسید اثرگذاری نسخه امن https در مقایسه با نسخه http چندان زیاد نیست. اما روز به روز با تغییر الگوریتم‌ها و توجه هرچه بیشتر گوگل به امنیت و رضایت کاربران، اهمیت استفاده از این نسخه بیشتر و بیشتر می‌شود؛ با این شرایط احتمال می‌رود این نکته در سئو تکنیکال سایت، این روزها چندان هم کم اثر نباشد.
8- استفاده اصولی از subdomain و subfolder در سایت
چندین دامنه یا یک دامنه؟ مساله این است! یک قاعده کلی در این مورد برای سئو تکنیکال وجود دارد که شدیدا توصیه می‌شود بجای استفاده از subdomain از subfolder استفاده شود. اگرچه استثناهایی در این باره وجود دارد و حتی بعضا نمایندگانی از گوگل اعلام کرده‌اند که این دو مدل هیچ تفاوتی ندارند، اما استفاده از ساب‌فولدر بسیار رایج‌تر بوده و تجربه کار بر روی سایت‌های مختلف به ما ثابت کرده که برای سئو مفیدتر خواهد بود.
اجازه دهید ببینیم subdomain و subfolder چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
هرگاه برای دسته‌بندی یک بخش از وبسایت مثلا بلاگ، یک زیردامنه جدید مانند blog.mashhad-seo ایجاد کنید از subdomain استفاده کرده‌اید. در حالت دوم بجای ایجاد یک دامنه جدید، از فولدربندی برای جداسازی یک بخش از وبسایت بهره برده‌اید؛ کاری که برای مثال در سایت مشهد سئو برای بخش واژه‌نامه انجام داده‌ایم:
- https://mashhad-seo.ir/glossarys/google-algorithms/
بعلاوه، برخلاف استفاده از subdomain، در استفاده از ساب‌فولدرها هیچ‌گاه مشکلی جدی وجود نخواهد داشت. بکارگیری این روش سازماندهی سایت، از سوی بسیاری از متخصصان با تجربه‌ی سئو توصیه شده است.
در ساخت subfolder ها چه نکاتی باید رعایت شود؟
شاید تنها نکته‌ای که در ساخت ساب‌فولدرها باید به آن توجه کرد، استفاده از نام‌گذاری‌های کوتاه و مرتب‌سازی آن باشد.
به دو نوع آدرس‌دهی زیر در URL ها دقت کنید:
- https://mashhad-seo.ir/glossary/301-redirect/
- https://mashhad-seo.ir/301-redirect-glossary/
استفاده از روش اول چند مزیت عمده نسبت به حالت دوم دارد. اول اینکه گوگل عملکرد بسیار خوبی در شناخت ساختار شاخه‌ای و آنالیز سازماندهی صفحات وبسایت دارد. بعلاوه آدرس‌های کوتاه‌تر، بیشتر مورد پسند گوگل بوده و ربات‌های گوگل رابطه خوبی با جداسازی کلمات با استفاده از خط تیره و ایجاد URLهای طولانی به این شکل ندارند.
آخرین نکته هم اینکه فولدربندی محتواها و ساخت آدرس‌هایی به این شکل، بخصوص هنگامی که در یک ساب‌فولدر چندین صفحه دیگر نیز وجود داشته باشد، به ساخت یک breadcrumb کاربردی برای سایت شما، کمک شایانی خواهد کرد. چیزی که آخرین و البته یکی از آیتم‌های بااهمیت چک لیست سئو تکنیکال بحساب می‌آید.
آیا انتخاب بین آدرس با www و یا بدون www بر روی سئو تاثیرگذار است؟
خیر، مهم ترین نکته در مورد انتخاب آن، این است که بین این 2 آدرس تنها باید یکی از آن ها را انتخاب کنیم.
پیشنهاد ما به شما در این مورد!!
با توجه به تجربه ما از وب سایت ها، سایت هایی که باwww انتخاب می‌شوند، الگوریتم آنها شباهت خاصی با ساب دامنه است که دچار سردرگمی خاصی می شوید. اما سایت هایی که بدون www استفاده می کنند، هیچ ریدایرکتی اتفاق نمی افتد.
بنابراین نکته اصلی این است که هر کدام از این دو را انتخاب کنید و دیگری را به آدرس انتخاب شده ریدایرکت 301 کنید.
این مسئله نیز در مورد HTTP و HTTPs وجود دارد که می بایست همین راهکار را پیش بگیرید.
چهار آدرسی که تنها باید یکی از آنها انتخاب شوند:
- HTTP
- HTTPS
- WWW
- بدون WWW
با انتخاب هر کدام از این آدرس ها شما بقیه آدرس ها را به آدرس انتخابی ریدایرکت 301 کنید.
9- استفاده از بردکرامب (breadcrumb) در وبسایت‌هایی با ساختار پیچیده
نکته جذابی که درمورد استفاده از این تکنیک وجود دارد این است که گوگل با بررسی بردکرامب، سایت شما را یاد می‌گیرد! آخرین نکته‌ای که باید در چک لیست سئو تکنیکال کلاه سفید به آن اشاره کنیم، سازماندهی ساختار سایت به کمک بردکرامپ و ایجاد شرایط تازه‌ای برای ربات‌های گوگل به منظور یادگیری بهتر وبسایت شماست.
یکی از مهمترین مزایایی که ایجاد breadcrumb برای دارد، نمایش صحیح لینک‌های شما در صفحه نتایج گوگل است. این موضوع بخصوص در نسخه موبایلی به دلیل کمتر بودن فضای نمایش نتایج جستجوها، اهمیت زیادی پیدا کرده و از چشم گوگل و کاربران پنهان نخواهند ماند.
حرف آخر، یک نکته‌ی غیر تکنیکال برای سئو تکنیکال
تا اینجای کار 9 مورد از مهمترین مواردی که در سئو تکنیکال باید رعایت شود را با هم مرور کردیم. بسیاری از این موارد را می‌توان با اندک دانش کدنویسی در سایت بررسی و رفع کرد. سایر مواردی که نیاز به دانش تخصصی بیشتر دارند نیز به سادگی قابل پیگیری و توسط متخصصان این کار قابل اجرا خواهند بود. در نتیجه توصیه می‌کنیم به هیچ وجه به بهانه دانش فنی اندک در زمینه کدنویسی، از این ستون قدرتمند سئو کلاه سفید چشم‌پوشی نکنید.
در قسمت بعد به سراغ لینک‌سازی در راستای بهبود سئو خواهیم رفت. با استفاده از لینک بیلدینگ می‌توانید تیر خلاص را به هیولای سئو وارد کنید و تا حد زیادی خود را از رقبا جلو بیاندازید. اما مسئله این نیست که لینک سازی کنیم یا نه، بلکه بهتر است این سوال را از خودتان بپرسید که چطوری لینک سازی کنیم؟
الان وقتشه!
جهت مشاوره و ساخت طراحی سایت حرفه ای و بهینه سازی سایت و تولید محتوا تماس بگیر
