موبایل و اپلیکیشن های موبایل به گونه‌ای در زندگی ما رسوخ کرده اند که تصور زندگی بدون آن ها امکان پذیر نیست. اگر شما هم برای داشتن یک اپلیکیشن اختصاصی برای خودتان برنامه ریزی کرده اید ولی اطلاع چندانی از مباحث فنی این حوزه ندارید، این مقاله کمک می‌کند که تصمیمات بهتری در زمینه انتخاب مناسب‌ترین نوع اپلیکیشن برای خودتان اتخاذ کنید.
موفقیت اپلیکیشن موبایل شما به عوامل بسیاری از جمله جزئیات فنی، نیازهای کسب و کار، طراحی، بازاریابی و برندینگ بستگی دارد. از بین همه این عوامل، انتخاب نوع اپلیکیشن شاید کلیدی‌ترین عامل در تعیین هزینه، زمان و موفقیت پروژه اپلیکیشن شما باشد.
تعریف اپلیکیشن موبایل
اول از همه اجازه دهید یک تعریف مشترک از اپلیکیشن موبایل داشته باشیم. برای یک آدم های معمولی و نامتخصص در این زمینه، اپلیکیشن موبایل چیزی است که به کمک آن می توانند کارشان را به آسانی با چند کلیک روی موبایل انجام دهند.
اما در تعریف دقیق‌تر، اپلیکیشن موبایل یا بطور ساده اپ موبایل، یک سری برنامه های تولید شده در کامپیوتر هستند که قابلیت اجرا شدن روی دستگاه های موبایل مانند آیفون ها، گوشی های هوشمند و تبلت ها را دارند.
یکی از کاربردهای مشخص سازی انواع و دسته بندی اپلیکیشن های موبایل، رسیدن به فهم مشترک برای دست یابی به اپلیکیشن مورد نظر از جانب توسعه دهندگان و کاربران می باشد. مشخص شدن نوع اپلیکیشن موبایل به کاربران کمک می کند تا بتوانند به اپلیکیشن موبایل مورد نظر خود، بهتر و سریعتر دسترسی داشته باشند و قبل از دانلود و استفاده از آن بدانند که کارکرد این اپلیکیشن موبایل در چه حوزه ای می باشد.
از طرفی برای مسائل فنی و تجاری از سمت توسعه دهندگان، در بحث قیمت گذاری ها و رسیدن به نقطه مشترک برای توسعه، کاربردهای فراوانی دارد. در مقاله قصد داریم تا به این تنوع دید کاربران و از دید توسعه دهندگان بپردازیم که به دو دسته بندی تقسیم می گردد.
1-انواع اپلیکیشن از نظر فنی
2- انواع اپلیکیشن از نظر کاربرد
از دید کاربران دو مرجع اساسی برای این دسته بندی وجود دارد. سایت‌های appstore و playstore برای دو سیستم عامل اندروید و ios مهمترین و بزرکترین مرجع دسترسی به اپلیکیشن های موبایل هستند. نکته ای که وجود دارد این است که برخی از این دسته بندی ها با یکدیگر همپوشانی دارند و به صورت قطعی عمل نمی کنند.
انواع اپلیکیشن موبایل از نظر فنی
- برنامه وب (Web View)
- برنامه بومی (Native)
- برنامه ترکیبی (Hybrid)
1 - اپلیکیشن های وب نشان یا اپلیکیشن وب ویو (webview app)
Web App ذخیره شده در یک سرور از راه دور و از طریق مرورگر از طریق اینترنت تحویل داده می شود. برنامه های وب برنامه های واقعی نیستند. آنها توسط مرورگر اجرا می شوند و معمولا در HTML5 نوشته می شوند.
یک برنامه وب موبایل، نرم افزاری است که از فناوری هایی مانند جاوا اسکریپت یا HTML5 برای ارائه تعامل، هدایت و یا قابلیت سفارشی سازی استفاده می کند. این برنامه ها در یک مرورگر وب درون تلفن همراه اجرا می شود. این به این معنی است که آنها از طریق اینترنت قابل استفاده هستند و برنامه های جداگانه ای نیستند که بر روی دستگاه تلفن همراه کاربر ذخیره شوند.
برنامه های وب موبایل را می توان با استفاده از هر نوع مرورگر وب هوشمند تلفن همراه – مثلا مرورگرهای کامل از قبیل تلفن های آیفون و تلفن های Android یا مرورگرهای میان رده مانند بسیاری از گوشی های BlackBerry اجرا نمود.
یکی از مزیت های این نوع اپلیکیشن ها این است که به دلیل اجرایی بودن در انواع سیستم عامل ها هزینه پیاده سازی آن پایین تر از حالت برنامه نویسی بومی می باشد.
2- اپلیکیشن های بومی یا اپلیکیشن نیتیو (native app)
برنامه بومی برای استفاده در یک پلت فرم یا دستگاه خاص طراحی شده است.این دسته از اپلیکیشن های موبایل به صوت حرفه ای برنامه نویسی می شوند و اکثر برنامه های موبایل موفق و معروف از این نوع برنامه نویسی بهره برده اند هماهنند اپلیکیشن هایی از قبیل: اسنپ ، تپسی، دیجی کالا و … . برنامه تلفن همراه بومی یک نرم افزار است که در یک زبان برنامه نویسی خاص مانند Objective C برای iOS و Java برای سیستم عامل های آندروید کد نویسی شده است.
برنامه های بومی تلفن همراه، عملکرد سریع و قابلیت اطمینان بالا را ارائه می دهند. آنها همچنین به دستگاه های مختلف تلفن مانند دوربین و دفتر آدرس دسترسی دارند. علاوه بر این، کاربران می توانند از برخی برنامه ها بدون اتصال به اینترنت استفاده کنند.
با این حال، این نوع برنامه برای توسعه نیازمند هزینه است، زیرا مختص یک سیستم عامل طراحی می شود، و شرکت را مجبور می کند تا نسخه های تکراری را که در سیستم عامل های دیگر کار می کنند، بسازد. اکثر بازی های ویدئویی برنامه های بومی موبایل هستند.
معمولا افراد برنامه های مرسوم موبایل را از فروشگاه های برنامه مانند فروشگاه برنامه اپل یا فروشگاه گوگل دانلود می کنند. یک برنامه بومی تنها می تواند روی یک نوع سیستم عامل تلفن همراه اجرا شود: iOS، Android، Blackberry، Symbian، Windows Phone، WebOS، و غیره. اگر می خواهید تجربه برنامه خود را برای کاربران Android یا Blackberry نیز در دسترس کاربران قرار دهید، نیاز به توسعه و حفظ یک نسخه جداگانه از نرم افزار دارید.
3- اپلیکیشن های ترکیبی یا هیبرید(hybrid app)
برنامه های ترکیبی مانند برنامه‌های بومی، روی دستگاه اجرا می‌شوند و با تکنولوژی های وب نوشته شده‌اند (HTML5، CSS و جاوا اسکریپت). برنامه‌های ترکیبی در یک ظرف بومی اجرا می‌شوند و موتور مرورگر دستگاه (و نه مرورگر) را برای استفاده از HTML و پردازش جاوااسکریپت به صورت محلی استفاده می‌کنند. لایه انتزاعی وب به بخش بومی اجازه دسترسی به قابلیت های دستگاه، مانند شتاب سنج، دوربین و ذخیره سازی محلی را می‌دهد که در برنامه‌های وب موبایل قابل دسترسی نیست.
اغلب شرکت‌ها برنامه‌های ترکیبی را به عنوان پلاگین برای یک صفحه وب موجود ایجاد می‌کنند؛ به این ترتیب، آنها امیدوارند که در فروشگاه App حضور پیدا کنند، بدون اینکه تلاش زیادی برای توسعه برنامه دیگری انجام دهند. برنامه های ترکیبی نیز محبوب هستند چرا که آنها اجازه توسعه کراس پلت فرم دارند: یعنی همان اجزای کد HTML را می‌توان در سیستم عامل های مختلف تلفن همراه مورد استفاده مجدد قرار داد. نتیجه این امر کاهش هزینه‌های توسعه به طور قابل توجهی است. ابزارهایی نظیر PhoneGap و Sencha Touch به افراد اجازه می‌دهند که با استفاده از قدرت HTML در تمامی سیستم عامل ها یک نسخه خروجی داشته باشند آن هم با یک کد تکراری.
انواع اپلیکیشن موبایل از نظر کاربرد:
اپلیکیشن های متنوعی از نظر کاربرد در بازار موجود می‌باشد که هر کدام از نوع خدماتی که به کاربران خود می دهند، می‌تواند در آمد زیادی را کسب نمایند. در ادامه به بررسی چند نوع از این اپلیکیشن ها می‌پردازیم.
1- اپلیکیشن موبایل خدماتی
این دسته از اپلیکیشن های موبایل، خدماتی از جمله: نقاشی ساختمان، سرویس منزل، لوله کشی ساختمان، نظافت منزل و تعمیرات منزل و …. را در قالب اپلیکیشن موبایل در بازار ارائه می دهند. طراحی اپلیکیشن خدماتی یکی از پرکاربردترین اپلیکیشن های موبایل در عصر امروز می‌باشد.
2-اپلیکیشن موبایل بازی ها (Game mobile application)
مختص بازی می باشد، از هر نوع مختلف و زیر شاخه‌های بازی های موبایلی شامل :
برخی از زیر شاخه‌ها: اکشن(action)، ماجرایی (adventure)، تخته‌ای و کارت بازی (card And Board)، رقابتی (arcade)، خانوادگی (family)، موسیفی و ریتم (music and rhythm)، معما (puzzle)، مسابقه و سرعت (race)، نقش آفرینی (role playing)، تیر اندازی (shooter)، شبیه سازی (simulation)، اجتماعی (social)، ورزشی (sports)، استراتژی (strategy)
3-اپلیکیشن موبایل فروشگاهی (ecommerce mobile apps)
فروشگاه های سنتی و همچنین فروشگاه های اینترنتی تحت وب با توجه به اقبال عمومی مردم از اپلیکیشن‌ها، سرمایه گذاری زیادی را در حوزه اپلیکیشن های فروش انجام داده‌اند. که در طبقه‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند از جمله: خرده فروش ها (retail shops): مانند وبسایت آمازون و یا فروشگاه اینترنتی دیجی کالا، و یا عمده فروشان مانند وبسایت alibaba و هایپرمارکت اینترنتی میسو. در این سایت فروش و خدمات پس از آن را به شکل مصرف‌کننده به مصرف‌کننده، بنگاه به مصرف‌کننده و بنگاه به بنگاه از طریق پورتال وب فراهم می‌کند.
4-اپلیکیشن موبایل تجاری (Business mobile application)
آنچه که مربوط به کسب و کار شرکت ها، اعم از حساب داری، نیروی انسانی، رسد بخش‌های مختلف، اپ های ویزیتوری، و مشاغل می‌باشد. در یک کلام امور مربوط به کسب و کار و تجارت شما را تسهیل می کند.
برخی از زیر شاخه ها: مدیریت اسناد (document management)، تلفن (voip telephony)، املاء (dictation)، دسکتاپ از راه دور(remote desktop)، کاریابی (job search resource)، مدیریت مشتری (customer resource management)، همکاری (collaboration)، مدیریت منابع سازمان (enterprise resource management)، نقطه فروش (point of sale)
5-اپلیکیشن موبایل آموزشی (Education mobile application)
در این نوع از اپلیکیشن موبایل، کاربر موضوعات مختلف را فرا می‌گیرد. این اپ ها می‌توانند به صورت خیلی ساده و معمولی، نوشته‌هایی را به شما ارائه دهند و یا اینکه با استفاده از حالت‌های پیچیده‌تر، به صورت محاوره‌ای عمل کنند.
برخی از زیر شاخه ها: حساب (Arithmetic)، الفبا (alphabet)، نوشتن (writing)، یادگیری زود بهنگام و آموزش خاص (early learning and special education)، منظومه شمسی (solar system)، لغت (vocabulary)، رنگ ه ا(colors)، یادگیری زبان ( language learning)، آزمون های استاندارد دبستان (standardized test prep)، جغرافیا (geography)، پورتال مدرسه (school portals)، آموزش حیوانات (pet training)، ستاره شناسی (astronomy)، صنایع (crafts)
6-اپلیکیشن موبایل سبک زندگی (Lifestyle mobile application)
در زندگی روزمره، انسان‌ها با مسائلی روبرو هستند که یک اپلیکیشن می‌تواند آنها را در به انجام رساندنشان یاری نماید. برای مثال اپلیکیشن موبایل های یاد آور، که به شما مواردی مانند سررسیدها، کارهای روزانه و امور مهم را یاد آور می‌شوند. به صورت خلاصه، انچه که در امور روزانه و زندگی روزمره شما به شما یاری می‌رساند، جزو این دسته قرار می‌گیرد.
برخی از زیر شاخه ها: خرید (Shopping)، مشاور املاک (real estate)، صنایع دستی (crafts)، سرگرمی (hobbies)، تربیت فرزند (parenting)، مد (fashion)، بهبود منزل ( home improvement)
7-اپلیکیشن موبایل سرگرمی (Entertainment mobile application)
انچه که برای کاربر، به عنوان گذراندن وقت و ایجاد سرگرمی عمل می‌کند. برای مثال پخش کننده‌های موزیک از این دسته هستند. حتی بازی ها و اپلیکیشن موبایل های ارتباطی مانند تویتر و تلگرام را نیز می‌توانید جزو این دسته قرار دهید. برای این دسته بندی به سختی می‌توان تعریف دقیقی ارائه داد. تعریف دقیق‌تر را می‌توانید در لینک زیر مشاهده نمایید. اما نکته مهم این است که جزو یکی از دسته‌های پرکاربرد هستند.
برخی از زیر شاخه ها: تلویزیون (Television)، فیلم (movies)، کلوپ های تفریحی (fan clubs)، تئاتر (theatre)، تغییر دهنده های صدا (voice manipulation)، تولید اثر هنری (art creation)
8-اپلیکیشن موبایل کاربردی (Utilities mobile application)
در موبایل شما حتما ابزارهایی مانند ویروس یاب، چک کننده وضعیت شارژ باطری، ضبط کننده تماس ها و … وجود دارد. اپلیکیشن‌هایی که مانند یک ابزار برای کارهای گوشی شما عمل می‌کنند، جزو این دسته قرار می‌گیرند.
برخی از زیر شاخه ها: ماشین حساب (Calculators)، ساعت (clocks)، اندازه گیری (measurement)، زمان (time)، مرورگر اینترنت (web browsing)، چراغ قوه (flashlights)، قفل صفحه نمایش(screen locks)، اسکنر بارکد(bar code scanners)، تبدیل واحدها (unit conversion tools)، مدیریت گذرواژه (password management)، کنترل از راه دور (remote controls)
9-اپلیکیشن موبایل گردشگری (Travel mobile application):
معرفی مکان‌های زیبا، مکان‌های اقامتی، نمایش زمانبندی حرکت وسایل نقلیه، از مواردی است که در این اپلیکیشن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
برخی از زیر شاخه ها: پایش پروازها (Flight tracking)، ساعت های جهانی (multitime clocks)، راهنمای شهر(city guides)، رزرو هتل / ماشین و ..( hotel/rental car/air fare shopping)، برنامه ریزی تعطیلات (vacation planning)، حمل و نقل عمومی (public transportation)،
10-اپلیکیشن موبایل کتاب (Book mobile application)
برخی از اپلیکیشن موبایل ها به صورت دیجیتال فقط کتاب‌هایی که به صورت رسمی به چاپ و نشر رسیده‌اند را به شما ارائه می‌دهند. یک فرق این دسته بندی با دسته بندی آموزشی این است که در مورد آموزشی شما لزوما محتوی یک کتاب را نمایش نمی‌دهید.
برخی از زیر شاخه ها:
داستان (Stories)، متون مذهبی (religious texts)، خنده دار (comics) و …
11-اپلیکیشن موبایل سلامت و تناسب اندام (Health and Fitness mobile application)
این اپلیکیشن ها لزوما محتوی آموزشی مربوط به سلامت به شما ارائه نمی‌دهند. حتی ممکن است به صورت فیزیکی شما را مجبور به انجام تمرینات کنند. برای مثال اپلیکشن pedometer میزان پیاده روی شما را نیز ثبت می‌کند.
برخی از زیر شاخه ها:
یوگا(Yoga)، نمودار عضلات (muscle diagrams)، پایش کارها ( workout tracking)، دویدن (running)، دوچرخه سواری (cycling)، مدیریت استرس ( stress management)، بارداری(pregnancy)، مدیتیشن (meditation)، کاهش وزن (weight loss)، ترک اعتیاد (addiction resolution)
12-اپلیکیشن موبایل غذا و نوشیدنی (Food and Drink mobile application)
در این دسته شما از معرفی و آموزش تهیه غذا و نوشیدنی گرفته تا مکان‌های عرضه‌ی آن آشنا می‌شوید.
برخی از زیر شاخه ها: دستورالعمل ها (Recipe collections)، راهنمای آشپزی (cooking guides)، رستوران ها (restaurant reviews)، آلرژی مواد غذایی(dietary & food allergy)، بررسی نوشیدنی ها (alcohol reviews)، غذاهای بین المللی ( international cuisine)
13-اپلیکیشن موبایل بهره وری (Productivity mobile application)
حتما در موبایل خود برنامه هایی مانند دریافت کننده های ایمیل و یا تقویم و لیست انجام کارها (to-do-list) را مشاهده کرده اید. این اپلیکیشن های موبایل برای این طراحی شده‌اند که بهره‌وری شما را افزایش دهند
برخی از زیر شاخه ها: مدیریت فعالیت ها (Task management)، مدیریت تقویم (calendar management)، ترجمه(translation)، نوت برداری(note taking)، پرینت (printing)، مدیریت گذرواژه (password management) ذخیرش ابری(cloud storage)، ایمیل ( email clients)، تولید نمودار جریان (flow chart generators)، شبیه ساز (simulation)
14-اپلیکیشن موبایل موزیک (Music mobile application)
اپیلیکیشن هایی که برای شما موسیقی پخش می‌کنند، دانلود آنرا تسهیل می‌کنند، و کلا آنچه مربوط به موسیقی و آهنگ هست را برای شما انجام می‌دهد.
برخی از زیر شاخه ها: ایجاد موسیقی (Music creation)، رادیو (radio)، آموزش موسیقی (music education)، پخش موسیقی (music streaming)، ادیت صدا (sound editing)، جسنجوگر آهنگ (music discovery)، ترکیب (composition)، نمایش شعر (lyric writing)، مجموعه آهنگ (music collections)، گروه ها و خوانندگان (band and recording artists)، کنسرت و موزیک ویدئو (music videos and concerts)، بلیط کنسرت (concert ticketing)
15-اپلیکیشن موبایل ورزشی (Sport mobile application)
اشتباه نکنید. تمام ورزش تناسب اندام نیست. خبرهای ورزشی و اطلاعات مربوط به ورزش های مختلف، چیزی است که در این نوع اپ ها در اختیار شما قرار می‌دهد.
برخی از زیر شاخه ها: وسایل ورزشی (Fantasy sports companions)، لیگ های حرفه ای (professional teams/leagues)، ورزشکاران (athletes)، پایش امتیازها (score trackers)، اخبار ورزشی (sports news)
16-اپلیکیشن موبایل مرجع (Reference mobile application)
شاید پیش آمده باشد که شما هم برای درک فهم یک چیزی به اینترنت رجوع کرده باشید و پاسخ آنرا در سایت‌هایی مانند ویکی پدیا یافته باشید. اپلیکیشن‌هایی که از این نوع اطلاعات را به شما می‌دهند، از این نوع است.
برخی از زیر شاخه ها: اطلس ها(Atlas)، دیکشنری (dictionary)، فرهنگ جامع (thesaurus)، نقل قول ها (quotations)، دانشنامه (encyclopedia)، تحقیقات (general research)، حیوانات (animals)، قانون (law)، دینی (religious)، سیاست (politics)
17-اپلیکیشن موبایل عکس و فیلم (Photo and Video mobile application)
برخی از اپ ها فقط به نمایش عکس و فیلم بسنده می کنند. معمولا این اپ ها مکانی هستند که کاربران بتوانند عکس‌ها و فیلم های خود را به اشتراک با دیگران بگذارند.
برخی از زیر شاخه ها: ضبط (Capture)، ویرایش (editing)، دستکاری (manipulation)، اشتراک (sharing)، پرینت (printing)، کارت تبریک (greeting card creation)، منو (manuals)
18-اپلیکیشن موبایل دارایی و مالی (Finance mobile application)
انواع مختلف حسابداری بایی انواع حساب‌ها در هر سطح و اشل، چیزی است که در این اپلیکیشن ها صورت می‌گیرد.
برخی از زیر شاخه ها: مدیریت امور مالی فردی (Personal financial management)، بانکداری موبایلی ( mobile banking)، سرمایه گذاری (investment)، یادآور صورتحساب ( bill reminders)، بودجه بندی (budgets)، مدیریت بدهی (debt management)، مالیات (tax)، بیمه (insurance)
19-اپلیکیشن موبایل خبری (News mobile application)
معمولا خبرگزاری‌ها در سرتاسر جهان، برای خود اپ های مخصوص به خود را توسعه داد. این اپلیکیشن موبایل‌ها محتوی خبری را انتشار می دهند.
برخی از زیر شاخه ها: تلویزیون (Television)، رادیو (radio)، خبررسان آنلاین (online news outlets or programs)
20-اپلیکیشن موبایل های شبکه اجتماعی (Social Network mobile application)
یکی از شاخه اپلیکیشن هایی است که بسیار طرف دار دارد. در این نوع اپلیکیشن موبایل ها، کاربران می‌توانند به صورت‌های نوشتاری، صوتی و یا تصویری با یکدیگر ارتباط بر قرار کنند و گاها بعضی از این اپلیکیشن ها این قابلیت را برای کاربران خود فراهم می‌کنند.
برخی از زیر شاخه ها: ارتباط بین افراد (Interpersonal connections)، پیامک (text messaging)، پیامک صوتی (voice messaging)، ارتباط تصویری ( video communication)، اشتراک عکس و فیلم (photo & video sharing)
21-اپلیکیشن موبایل پزشکی (Medical mobile application)
در این اپلیکیشن ها اطلاعات پزشکی و داروها، بداشت و سلامت ارائه می گردد.
برخی از زیر شاخه ها: استخوان بندی (Skeletal)، ماهیچه ها (muscular)، دارویی (pharmaceutical)، آناتومی (anatomy)، برنامه ریز دارویی (medical record-keeping)، بیماری ها (diseases)، دستگاه های پزشکی (devices )، پایشگر سلامت (health tracking)
22-اپلیکیشن موبایل جهت یابی (Navigation mobile application)
گوگل مپ یکی از مشهورترین این اپلیکیشن هاست. این اپ ها در جهت یابی و نمایش مکان‌ها بر روی نقشه به شما کمک می‌کنند.
برخی از زیر شاخه ها: همیار رانندگی (Driving assistance)، همیار پیاده روی (walking assistance)،نقشه های توپوگرافی ( topographical maps) و …
هزینه طراحی اپلیکیشن
برای داشتن یک اپلیکیشن معمولی نسبت به تحت وب باید هزینه بیشتری را پرداخت کرد. دلیل این امر آشنا بودن طراحان سایت با زبان html است. بنابراین سریعتر و راحت‌تر می‌توانند به طراحی یک برنامه تحت وب بپردازند و نیاز به تخصص‌های دیگر در آن کمتر احساس می‌شود. البته این به معنای عدم نیاز به تخصص در نوشتن وب اپلیکیشن ها نیست. تنها ساده تر بودن این کار مد نظر ما است. برای مشاوره در طراحی یک اپلیکیشن و یا سفارش انجام آن با شرکت طراحی سایت مشهد سئو در ارتباط باشید.
سوالات متداول
برنامه های تلفن همراه را می توان دانلود و بر روی دستگاه نصب کرد و به کاربران این امکان را می دهد در هر زمان و هر مکان به عملکردها و خدمات برنامه های نصب شده دسترسی داشته باشند.
انتخاب بهترین رویکرد توسعه
توسعه برنامه بومی
توسعه اپلیکیشن بین پلتفرمی
توسعه اپلیکیشن هیبریدی
تضمین تجربه کاربری عالی
سازگاری دستگاه و اندازه صفحه نمایش
سیستم عامل های مختلف موبایل
مدیریت مالی
اگر از یک برنامه ساز بدون کدنویسی استفاده می کنید، بله، توسعه و طراحی اپلیکیشن موبایل آسان است. در غیر این صورت به مهارت های فنی شما بستگی دارد که به دانش زبان های برنامه نویسی نیاز است.
