بازاریابی موبایلی یا Mobile Marketing یکی از انواع بازاریابی است که میتوان آن را زیرمجموعهی بازاریابی دیجیتال در نظر گرفت.
موبایل را هفتمین رسانهی انبوه جهان نامیدهاند. به این معنا که پس از چاپ، صفحههای گرامافون، سینما، رادیو، تلویزیون و اینترنت، موبایل هفتمین نسل از رسانههای انبوه است که تکنولوژی در اختیار انسان قرار داده است.
معمولاً در توضیح اهمیت موبایل مارکتینگ به ضریب نفوذ موبایل و تعداد گوشیهای همراه در سراسر جهان و آمارهایی از این دست اشاره میکنند، اما با توجه به اینکه دسترسی به این نوع آمارها دشوار نیست، از اشاره به آنها و تکرارشان صرف نظر میکنیم.
بازاریابی موبایل چیست؟
بازاریابی موبایلی به هر فعالیت تبلیغاتی که باعث نمایش دادن محصولات و خدمات شما از طریق دستگاههای تلفن همراه مانند تبلتها و تلفنهای هوشمند شود به کاربران شود گفته میشود.
مفاهیم دیگر بازاریابی از طریق موبایل
- بازاریابی موبایل (Mobile Marketing) روشی است که در آن میتوان از فناوریهای مبتنی بر موبایل برای ایجاد تبلیغات شخصی کالا یا خدمات به کاربرانی دیگر استفاده کرد.
- مخاطبان بازاریابی موبایل براساس رفتارها و علایقی که دارند دستهبندی می شوند.
- بازاریابی موبایل زیرمجموعه تبلیغات موبایل است.
- بازاریابی موبایل شاخهای از بازاریابی اینترنتی است که گاهی اوقات بازاریابی بیسیم نیز نامیده میشود. شرکتها با استفاده از این روش میتوانند با صرفه هزینه کمتری مشتریان بیشتری جذب کنند و فعالیتهای تبلیغاتی گسترده تری داشته باشند.
- بازاریابی موبایل با مسائل حریم خصوصی مربوط به جمع آوری داده ها روبرو است.
- مدلهای تبلیغات، سفارشی سازی و سبکهای تبلیغات بازاریابی موبایل میتواند متفاوت باشد، زیرا بسیاری از سیستم عاملهای رسانههای اجتماعی، وب سایتها و برنامههای تلفن همراه گزینههای تبلیغات تلفن همراه منحصر به فرد و متناسب خود را ارائه میدهند.
امیدواریم تا اینجا پاسخ این سوال که “موبایل مارکتینگ چیست ” را دریافت کرده باشید!
اهمیت بازاریابی موبایلی در کسبوکار
گستردگی کاربرد موبایل در تمام دنیا سبب شده بسیاری از کارهایی که افراد در گذشته با کامپیوترهای شخصی خود انجام میدادند، همگی با استفاده از موبایل بهراحتی انجامپذیر باشند: از چک کردن ایمیل گرفته تا بازدید وبسایتها و… . براساس آخرین آمارها اکثر کاربران اینترنت، صاحب تلفن همراه هوشمند هم هستند و روزانه وقت زیادی را با رسانههای دیجیتال سپری میکنند. پس باتوجهبه فراگیری موبایل و جایگاهی که در زندگی روزمرهی مردم برای خود باز کرده است، فرصت مغتنمی است که از آن در راستای توسعهی فعالیتهای بازاریابی هم استفاده شود.
چرا به استراتژی بازاریابی موبایل نیاز دارید؟
کسب و کار شما به همان دلیلی که به کامپیوتر و اینترنت نیاز دارید، به استراتژی بازاریابی موبایل نیاز دارد تا بتوان درآمد بیشتری کسب کرد و با افراد جدیدتری آشنا شد و آنها را به مشتری تبدیل کرد. این عصری است که ما در آن زندگی میکنیم! در هر شهر بزرگی یا هر جای از دنیا قدم بزنید افرادی را که مشغول کار با موبایل خود هستند میبینید. پس چرا کسب و کار شما از این عصر عقب بماند!
ولی قبل از اینکه استراتژیهای بازاریابی موبایل را پیاده سازی کنید، این سوالات را از خودتان بپرسید:
- هدف کسب و کار من از موبایل مارکتینگ چیست؟
اولین مرحله برای شروع بازاریابی موبایل مشخص کردن هدف است که میتواند با پاسخگویی به سوالات زیر مشخص شود:
سوالاتی مانند “میخواهم با کاربران قبلی کسب و کارم بیشتر و مستقیم در ارتباط باشم یا میخواهم این کاربران را به مشتری تبدیل کنم؟ یا میخواهم مشتریان جدید را با برند خودم آشنا کنم؟ و خیلی سوالات دیگر…
بعد از جواب دادن به این سوالات باید آنها را الویت بندی کنید و میزان بودجهای را که برای آن نیاز است را در نظر بگیرید. بعد از این مراحل متوجه خواهید شد که برای کدام دسته از مخاطبان باید بیشتر وقت بگذارید تا نتیجه بهتری دریافت کنید و این تحلیلها به شما کمک میکند کار تبلیغاتی از طریق موبایل را هدفمندتر انجام دهید.
چطوری و از کجا مخاطبان هدف خود را پیدا کنم؟
بعد از اینکه متوجه شدید برای کدام دسته از مخاطبان باید سرمایه گذاری کنید، از طریق راههای ارتباطی که با آنها در تماس هستید باید متوجه شوید که به چه کانالهایی علاقه دارند مثلا بیشتر از سایت استفاده میکنند یا اپلیکیشن؟ رنج سنی آنها چقدر است؟ چه ساعتهایی فعالتر هستند و یا از چه نوع امکاناتی در فضای مجازی بیشتر استفاده میکند؟ آن وقت میتوانید دقیقا همان جایی باشید که آنها هستند.
- چه پیامی برای مخاطبانم ارسال کنم؟
با هر دسته از مخاطبان باید به زبان آنها حرف بزنید و پیام ارسال کنید و با توجه به دغدغهای که دارند سعی کنید با پیام رسانیتان مشکلی از آنها را با توجه به محصول یا خدماتی که دارید حل کنید و به آنها پیشنهاد دهید.
- تحلیل و ارزیابی بازاریابی موبایلی و اصلاح استراتژی
هر بار با اجرای کمپینهای موبایل مارکتینگ لازم است فعالیتهایتان را تحلیل کنید، نتایج را دنبال کنید و به بهتر کردن آنها فکر کنید. تحلیل کمپینها در شروع ممکن است دشوار به نظر برسد اما با کسب تجربه و استفاده از نظرات کارشناسان میتوانید اثربخشی کمپینهایتان را بیشتر کنید و در ادامه کارتان از بهترین ابزارها و موثرترین کانالها استفاده کنید.
انواع استراتژی های بازاریابی موبایل
انواع مختلفی از استراتژی های بازاریابی تلفن همراه وجود دارد ولی اینکه کدام استراتژی می تواند بهترین عملکرد را برای کار شما داشته باشد به صنعت، مخاطب هدف و بودجه شما بستگی دارد که در اینجا میخواهیم این روشها را بررسی کنیم:
1- بازاریابی موبایل با ارسال پیام کوتاه ساده یا اس ام اس (SMS)
ارسال پیام کوتاه به کاربران یکی از اولین و قدیمیترین روشهای بازاریابی از طریق موبایل است. به این صورت که شرکتی یا شخصی که میخواهد خدمات یا کالاهای خود را از طریق موبایل به دیگران معرفی کند یک پیام سفارشی از طریق شرکتهایی که در این زمینه فعالیت میکنند برای گروهی از مشتریان ارسال میشود.
از بازاریابی پیامکی میتوان برای اطلاع مصرف کننده از یک رویداد خاص در یک فروشگاه و یا حتی علامت گذاری روز خاصی استفاده کرد. برخی از برندها به عنوان راهی برای ایجاد ارتباط، پیام تبریک تولد و تخفیف را از طریق پیام کوتاه به مصرف کننده میفرستند. این استراتژی احساس شخصی افراد را تحریک میکند و باعث میشود حس وفاداری به برند داشته باشند و مشتری محصولات باقی بمانند.
به عنوان صاحب یک کسب و کار چطوری می توانیم شماره مشتریان خود را بدست آوریم؟
- خرید حضوری از فروشگاه: شما به عنوان فروشنده ممکن است هنگام خرید شماره تلفن را از مصرف کنندگان بخواهید.
- ثبت نام آنلاین: ممکن است یک مشتری فرم تماس را پر کند یا شماره تلفن خود را به یک کسب و کار شما بدهد تا از طریق پیام کوتاه با او در ارتباط باشید.
- برگزاری مسابقات و قرعه کشی: کافی است پس از شرکت دادن آنها در مسابقه و یا دریافت اطلاعات خرید لازم برای شرکت در قرعه کشی، از آنها بخواهید تا شماره تماس خود را برای اطلاع از نتیجه مسابقه یا قرعه کشی، اعلام کنند. این روش نیز قابلیت جذب تعداد بسیار زیادی شماره موبایل برای بهره برداریهای آتی شما دارد.
- بمنظور ارسال رمز وایفای رایگان: میتوانید استراتژی بچینید که مشتری کد مشخصی که شما اعلام کردهاید را برای شما اس ام کند تا شما رمز ورود به وای فای رایگان را برای او ارسال کنید. به این صورت، شما بطور غیرمستقیم و با اجازه آنها شماره را دریافت کردید!
- و…
2- بازاریابی موبایل با ارسال پیام رسانی چندرسانه ای یا ام ام اس ( MMS marketing)
این روش هم یکی از روشهای قدیمی برای بازاریابی با موبایل است که میتوان رسانه یا تصویری را با حجم محدود و از پیش تعیین شدهای به صورت پیام و بدون اتصال به اینترنت اسال نمود. این نوع بازاریابی موبایلی در ایران چندان مقبول کاربران و صاحبان کسب و کارها نیست.
3- بازاریابی موبایلی در بازی (In-game mobile marketing)
بازاریابی با موبایل در بازی به تبلیغات موبایلی گفته می شود که در بازیهای موبایل به صورت پاپ آپ های بنری، تبلیغات تصویری تمام صفحه یا حتی تبلیغات ویدیویی که بین صفحههای دانلود نمایش داده میشوند ظاهر شوند. این مدل از موبایل مارکتینگ یکی از جدیدترین روشهاست که شرکت ها می توانند از این طریق خدمات و محصولات خود را تبلیغ کنند.
4- بازاریابی موبایل از طریق کدهای QR
شما به عنوان صاحب یک کسب و کار میتوانید اطلاعات محصول یا شرکت و خدماتی که ارائه میکنید را به صورت کیو آر کد به کاربران نمایش دهید. سایتها و ابزارهای زیادی برای اینکار وجود دارد. مثل http://qrgenerator.ir
کاربران از طریق اپلیکیشنهایی میتوانند این کدها را اسکن کنند و اطلاعاتی که شما راجع به خدمات و یا محصولات کسب و کارتان ثبت کردهاید را مشاهده کنند. مثلا آدرس سایت شما را میبینند و از این طریق وارد آن میشوند و یا شماره تلفن شما را می بینند و با شما تماس میگیرند.
5- بازاریابی موبایلی از طریق موقعیت مکانی کاربران (Location-based marketing)
کاربران معمولا برای کارهایی که میخواهند در لحظه انجام دهند در گوگل سرچ میکنند. مثلا نزدیکترین پمپ بنزین کجاست؟ آیا کافی شاپی در این نزدیکی هست که Wi-Fi داشته باشد؟ برای اطمینان از همسویی با سوالات کاربران، برای بازاریابی محلی در تلفن همراه بهینه شوید.
با استفاده از GPS میتوانید مکانهای کاربران موبایلها را شناسایی کنید و سپس پیامها را که مختص محل اقامت آنها است، برای آنها بفرستید.
یکی از ابزار مورد استفاده در این زمینه اپلیکیشن Yelp است. وقتی این اپلیکیشن را باز کنید چند گزینه اصلی در پیش رویتان قرار میگیرند: رستورانها، کافهها و مکانهای جدید و پر طرفدار. اگر کمی بیشتر در اپلیکیشن بگردید میتوانید سایر مکانهایی که در نزدیکیتان هستند را نیز پیدا کنید. یک نقشه کوچک به شما نشان میدهد مکان مورد نظر کجا قرار گرفته است و برای راهنماییهای بیشتر میتوانید مطلبی در مورد آن مکان را از طریق اپلیکیشن مطالعه کنید. این اپلیکیشن در تلفنهای همراه به خوبی کار میکند ولی اگر راحتی و سرعت بیشتری میخواهید، میتوانید آن را روی Apple Watch نصب کنید.
6- اطلاع رسانیهای ارسالی (Notification marketing)
یک استراتژی موبایل مارکتینگ است که می توانید از طریق اعلانهای مرورگر در مجموعهای از دستگاهها، مخاطبان هدف خود را در مورد خدمات و محصولات آگاه کنید و یا آنها را ترغیب به خرید کنید. این دسته معمولاً پیامهای متنی هستند که توسط سرور ارسال میشوند و نیازی به برنامه خاص برای باز شدن در تلفن همراه برای فعال کردن اینها نیست. کاربران میتوانند اطلاع رسانیهای ارسالی را در زمانی که هر سرویس را نصب میکنند انتخاب کنند و میتوانند این پنجرهها را براساس راحتی خود، مدیریت کنند.
7- بازاریابی اپلیکیشن موبایل (App-based marketing):
بازاریابی اپلیکیشن های موبایل یکی از روشهای بازاریابی موبایلی است. در حالی که 80٪ از زمان تلفن همراه صرف برنامهها میشود، لازم نیست که خودتان یک برنامه ایجاد کنید تا وارد عمل شوید. خدماتی مانند Google AdMob به تبلیغ دهندگان کمک میکند تا تبلیغات موبایلی را ایجاد کنند که در برنامههای تلفن همراه شخص ثالث ظاهر میشود.
فیس بوک همچنین به تبلیغ دهندگان اجازه میدهد تبلیغاتی را ایجاد کنند که در برنامه تلفن همراه فیس بوک ادغام شده است. آگهیهای تبلیغاتی ارسال شده موبایل فیس بوک به طور یکپارچه با خبرخوان فیس بوک ادغام می شوند به طوری که کاربران اغلب متوجه نمیشوند که به تبلیغات نگاه میکنند.
گوگل اد موب (Google AdMob)
AdMob یکی از سرویسهای موبایل مارکتینگ است و روش کار آن به این صورت است که شما به عنوان یک تبلیغ کننده، برای استفاده از این پلتفرم هزینهای پرداخت میکنید و محصولات شما به صورت تبلیغات درون برنامهای به کاربرانی که از اپلیکیشنها استفاده میکنند نمایش داده میشود و گوگل نیز مبلغی به توسعه دهندگان این اپلیکیشنهایی که به کاربران نمایش داده می شود پرداخت میکند.
برای شما بسیار پیش آمده که در اپلیکیشن های مختلف، با تبلیغات مختلفی روبرو شده اید. این در واقع همان چیزی است که درباره آن صحبت میکنیم.
این کار باعث میشود تا برندها بتوانند با گروه بسیار بزرگی از مخاطبان ارتباط برقرار کرده و توسعه دهندگان نیز درآمد کسب کنند. گوگل نیز با ارائه این سرویس رایگان، علاوه بر کسب درآمد، دیتابیس های خود را برای جمع آوری اطلاعات تقویت میکند.
قیمت AdMob به عوامل زیادی از جمله کشور، نوع تبلیغ و صنعت تبلیغات بستگی دارد. با این حال، نرخ های استاندارد از 0.5 دلار تا 3 دلار در هر 1000 نمایش است.
8- بازاریابی در شبکه های اجتماعی (Social Media Marketing)
تبلیغات ارگانیک و هم تبلیغات پولی که در فیدهای اجتماعی تلفن همراه ظاهر می شوند میتوانند محرک خوبی برای بازدید از محصولات یا خدمات شما باشند. سایتهای رسانه های اجتماعی مانند فیس بوک، توییتر و اینستاگرام اغلب دارای بزرگترین پایگاههای کاربر هستند که کمک میکند دنبال کنندگان و مشتریان برند شما به سرعت افزایش پیدا کنند.
9- تبلیغات کلیکی (pay per click یا PPC)
تبلیغات کلیکی یعنی شما تبلیغ خودتان را توسط سرویس دهنده این نوع تبلیغات مثل گوگل ادوزر در مرورگر یا اپلیکیشنهای موبایل کاربران قرار می دهید و به ازای هر کلیکی که کاربران روی محصول یا تبلیغ شما می کنند باید مبلغی به آن سرویس دهنده پرداخت کنید.
10- تبلیغات در استوری های مارکت پلیس ها
تبلیغ در استورهایی مثل گوگل پلی و اپ استور کمک میکند کاربران بیشتری اپلیکیشن شما را مشاهده کنند و میزان دانلود آن به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کند.
ویژگیهای ارزشمند موبایل برای بازاریابی و بازاریابان
تنظیم فهرستی از ویژگیهای ارزشمند موبایل برای بازاریابی و تبلیغات و ارتباط با مخاطب، چندان دشوار نیست و هر یک از ما، ظرف چند دقیقه میتوانیم فهرست بلندی از مزایای آن را ارائه کنیم. با این حال، تأکید فهرستوار بر تعدادی از این ویژگیها میتواند مفید باشد:
- شخصی است: موبایل یکی از شخصیترین وسایل ماست و کمتر کسی حاضر است موبایل خود را با فرد دیگری به اشتراک بگذارد. اغراق نیست اگر بگوییم موبایل، ادامهی دست و مغز ماست و از این منظر، دسترسی به موبایل، دسترسی مستقیم به مشتری در نزدیکترین لایهی قابل تصور است.
- اغلب همراه ماست: موبایل معمولاً همراه ما و روشن و متصل به اینترنت است. صفحهی نمایش موبایل، یکی از نخستین چیزهایی است که پس از بیدار شدن میبینیم و نیز بسیاری از ما، در واپسین ساعات شب، در شرایطی که چشممان به صفحهی موبایل دوخته شده است، به خواب فرو میرویم.
- در موبایل، امکان پرداخت لحظهای وجود دارد: بنابراین اگر مخاطب به تصمیم خرید قانع شود، میتواند همان لحظه این تصمیم را عملی کند.
- موبایل در دسترسترین منبع برای کسب سریع اطلاعات است: حتی کسانی که استفاده از لپتاپ و کامپیوترهای شخصی را به موبایل ترجیح میدهند، در کوچه و خیابان و فروشگاهها و نیز در جلسات و مهمانیها، برای کسب سریع اطلاعات چارهای جز مراجعه به موبایل ندارند.
- کانال مهمی برای مصرف محتواست: بخش قابل توجهی از محتوای دیجیتال روی موبایل مصرف (خوانده، شنیده، دیده) میشود. اخبار، محتواهای شبکه های اجتماعی، ایمیلها، کلیپهای تصویری، فایلهای صوتی و پادکستها از جمله محتواهایی هستند که بسیاری از ما آنها را روی موبایل مصرف میکنیم.
- امکان تعریف و دسترسی به شاخص های کنترلی: امکان تعریف شاخصهای کمّی و سنجش اثربخشی فعالیتها، یکی از ویژگیهای دیجیتال مارکتینگ است. موبایل مارکتینگ هم از این ویژگی بهرهمند است. اما انواع سنسورها و ابزارهای سختافزاری و فرایندهای نرمافزاری تعبیه شده در موبایل (از جمله سنجش موقعیت جغرافیایی کاربر) امکانهای خارقالعادهای برای طراحی سیستمهای کنترل کاربران موبایل در اختیار توسعهدهندگان نرمافزارها قرار میدهد.
-
سخن آخر
امیدوارم توانسته باشیم شما را با روشهای بازاریابی موبایلی یا موبایل مارکتینگ آشنا کرده باشیم. اگر هنوز با بازاریابی سنتی منتظر جذب مشتریان جدید هستید همین الان دست به کار شوید و این روشها را امتحان کنید. اگر اپلیکیشن برای کسب و کار خودتان ندارید وقتش رسیده که دیگر به فکر طراحی اپلیکیشن موبایل هم باشید.
الان وقتشه!
جهت مشاوره و ساخت طراحی سایت حرفه ای و بهینه سازی سایت و تولید محتوا تماس بگیر
نویسنده
مدیر سایت
حمیده عابدی کارشناس کامپیوتر رشته نرم افزار هستم و مشغول کار در در زمینه طراحی سایت با وردپرس و آشنا به سئو و بهینه سازی سایت، تولید محتوا، برنامه نویسی HTML, CSS هستم.