جاوا اسکریپت محبوب‌ترین زبان برنامه نویسی جهان است. این زبان برنامه نویسی برای وب نویسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از مزایای آن این است که به راحتی می‌توان آن را آموخت. دلایل زیادی دارد که برنامه نویسان از جاوا اسکریپت استفاده می‌نمایند. کتابخانه‌ها و فریم ورک های جاوا اسکریپت (JavaScript framework) هرکدام کاربرد خود را دارند و می‌توانند در آن کاربرد، بهترین باشند.
تفاوت بین Framework و Library چیست؟
کتابخانه و فریم ورک هر دو یک سری کدها در زبان‌های برنامه نویسی مختلف هستند که توسط توسعه دهنده‌ها یا developerها نوشته شده، تست شده و بهینه شده‌اند تا سایر توسعه دهنده‌ها از آن‌ها در پروژه‌ی خود استفاده کنند. در واقع هدف از ایجاد فریم ورک و کتابخانه این است که بار یکسری کدها را از دوش برنامه نویس بردارند. در بیشتر مواقع از این دو به عنوان یک مفهوم استفاده می‌شود در صورتی که این دو با یکدیگر تفاوت دارند.
کتابخانه یا Library
کتابخانه یک فایل است که مجموعه‌ای از کدها را درون خود دارد و هر زمان در پروژه به متدها و توابع آن احتیاج بود، می‌توان به راحتی آن را فراخوانی کرد. برای مثال Jquery یک کتابخانه است که در صفحات وب برای پیاده سازی یکسری جلوه‌ها در بخش Front-end استفاده می‌شود. برای استفاده از کتابخانه‌ی Jquery ابتدا کدهای آن را از وب سایت دانلود کرده، سپس با استفاده از تگ script آن را در سند HTML، بارگذاری می‌کنیم. و در ادامه هر جایی از پروژه که خواستیم، متد‌های آن را فراخوانی می‌کنیم.
چار چوب یا Framework
Framework همان‌طور که از نامش پیداست، یک چارچوب است. این به این معنی است، زمانی که می‌خواهیم از یک فریم ورک در پروژه‌ی خود استفاده کنیم، چارچوب و اسکلت بندی پروژه بر پایه‌ی آن فریم ورک بنا می‌شود. در واقع فریم ورک برای برنامه نویس بستری را فراهم می‌کند تا بتواند کدهای خود را درون آن بنویسد و این فریم ورک است که تصمیم گیری می‌کند کی و کجا از این کدها استفاده کند.
در نتیجه اگر بخواهیم از فریم ورک در پروژه استفاده کنیم، باید در ابتدای پروژه این کار را انجام دهیم در صورتی که از کتابخانه در هر زمان که احساس نیاز کردیم، می‌توانیم استفاده کنیم. همچنین از چند فریم ورک به طور همزمان نمی‌توانیم در یک پروژه استفاده کنیم. این در حالی است که می‌توانیم از چندین کتابخانه به صورت یکجا در پروژه‌ی خود استفاده کنیم.
کتابخانه‌ها و فریم ورک‌های Front-End وب
ANGULAR.JS – فریمورک ابرقهرمان MVW جاوااسکریپت
Angular.js یکی از بهترین و محبوب‌ترین فریمورک‌های جاوا اسکریپتی برای ساخت اپلیکیشن‌ها یا برنامه‌های تک صفحه‌ای یا SPA به حساب می‌آید که با برچسب script به یک صفحه HTML متصل می‌شود. فریم ورک انگولار شامل دستورالعمل‌ها، عبارات، فیلترها، ماژول‌ها و کنترل کننده‌هاست. با کمک انگولارجی‌اس هر کسی می‌تواند صفحات سریع، تعاملی و پویایی را برای ذخیره‌سازی میزان زمان پروژه در بارگذاری مجدد صفحات، درست کند. این بدان معناست که در این تکنیک، تمام داده‌ها از سرور فراخوانی می‌شود و روی مرورگر قرار می‌گیرند، هر زمان که به داده‌ها نیاز شد داده‌ها همگی بدون زمان زیادی بارگذاری می‌شوند. شما همچنین می‌توانید با استفاده از انگولار اپلیکیشن‌های مبتنی بر دسکتاپ و موبایل نیز ایجاد کنید.
REACT – یک کتابخانه جاوااسکریپتی برای ساخت اپلیکیشن‌های رابط کاربری
هرکسی که در زمینه توسعه وب کار کرده باشد می‌داند که ری‌اکت یکی از بهترین کتابخانههای جاوا اسکریپتی برای رابط کاربری است، این کتابخانه هر روز پیشرفت‌های بسیاری می‌کند و در حال تبدیل شدن به یک فریمورک بسیار کامل و ایده‌آل جاوا اسکریپتی است. کتابخانه React توسط فیس بوک ایجاد شد. پروسه انجام پروژه‌ها در این کتابخانه یکسان است و شما تنها با استفاده از این مورد و مستقل از دیگر موارد می‌توانید یک اپلیکیشن کاملا پویا را ایجاد کنید. یکی دیگر از فواید بسیار خوب این کتابخانه آن است که با سئو سازگاری بالایی دارد. برای توسعه و بهره برداری از رابط کاربری پویا صفحات وب با ترافیک ورودی بالا استفاده می‌شود. این کار را با استفاده از DOM مجازی انجام می‌دهد، و از این رو به راحتی با هر برنامه‌ای ادغام می‌شود.
EMBER.JS – فریمورکی برای ساخت اپلیکیشن‌های بزرگ
Ember یک فریمورک جاوااسکریپتی است که با اپلیکیشن‌هایی در هر مقیاس سازگاری دارد. این فریمورک یکی از موارد با قاعده و اصول است که فرایند توسعه و طراحی آن نیازمند پیروی از موارد خاصی است، اما می‌شود به صورت جداگانه‌ای نیز روند توسعه را پیش برد، البته ممکن است با سردرگمی ها و پیچیدگی‌های مختلفی روبرو شوید. Ember کدهای بسیاری را برای شما تولید می‌کند، برخی از آن‌ها را می‌توان پشت چشم گذاشت و برخی دیگر را نیز می‌توان در آن راهی که خودتان قصد دارید پیکربندی کنید.
ویژگی‌های Ember.js از اتصال داده های دو طرفه پشتیبانی می‌کند و از این رو، یک بستر قابل اعتماد برای دستیابی به رابط‌های کاربری پیچیده ایجاد می‌کند. وب سایت های محبوب مانند LinkedIn ، Netflix ، Nordstrom و بسیاری دیگر از پلتفرم Ember.JS برای وب سایت های خود استفاده می‌کنند. تنها بخش بد ماجرا Ember این است که روند توزیع آن به صورت کوتاه مدت است و شما نیاز دارید که همواره با آخرین نسخه آن که به صورت سریع منتشر می‌شود، همراه باشید و آخرین تغییرات را دنبال کنید.
VUE.JS – فریمورک جاوااسکریپتی پیش‌رو
Vue.js یکی از انتخاب‌های مناسب برای توسعه رابط کاربری چندسکو به صورتی سریع است. یادگیری آن آسان است و برای افراد تازه‌کار بسیار لذت‌بخش خواهد بود. ادغام سازی آن بسیار ساده است و حالت ادغام دوگانه آن یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌ها برای ایجاد برنامه های کاربردی SPA (اپلیکیشن‌های تک صفحه‌ای) با سطح بالا یا Single Page است. ویو یک بستر بسیار معتبر برای توسعه cross-platform است. ویوجی‌اس به صورت تخصصی روی رابط کاربری تمرکز دارد و همچنین تعدادی از ویژگی‌های مربوط به انگولار۲ و ری‌اکت را نیز در خود دارد.
BACKBONE.JS
Backbone.js یکی از فریمورک‌های جاوااسکریپت است که به دلیل سادگی و انعطاف پذیری در کار کردن با آن، به سرعت محبوب شد. این فریمورک با داشتن توابع بسیار زیادی، اپلیکیشن‌ها و APIهای سنگین جاوااسکریپت را به خوبی ساختاربندی می‌کند. این فریمورک مبتنی بر پارادیم طراحی اپلیکیشن MVP است و می‌تواند قسمت‌های متفاوتی از اپلیکیشن را با همدیگر همگام کند. Backbone.js روند ساخت را ساده‌تر می‌کند و بدون اینکه از شما کار زیادی بخواهد، اپلیکیشنی با ساختار مناسب را تحویل می‌دهد.
AURELIA – قدرتمند‌ترین و منعطف‌ترین فریمورک کلاینت جاوااسکریپت
Aurelia.js یک فریمورک مدرن جاوااسکریپتی است که برای توسعه رابط کاربری در وب، موبایل و دسکتاپ کاربرد دارد. این فریمورک به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد که کدهای ماژولار و واضحی را با بهره‌گیری از استانداردهای وب پیاده‌سازی کنند. Aurelia.js از DOM به صورت مجازی استفاده نمی‌کند اما می‌تواند با DOM مرورگر همخوان شود و سازگاری کاملی با آن پیدا کند.
Aurelia.js آخرین نسخه جاوا اسکریپت است که انعطاف پذیری و پایداری بسیاری را به کاربران می‌دهد. چارچوب Aurelia می‌تواند HTML را برای اهداف مختلف از جمله اتصال داده گسترش دهد. همچنین، معماری مدرن آن اطمینان حاصل می‌کند که هدف آن کاهش زمان تفسیر کدها در سمت کلاینت و سرور است.
Mithril
Mithril یک چارچوب جاوا اسکریپت سمت کلاینت است که در درجه اول در توسعه برنامه های Single Page مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجا که هیچ وابستگی در استفاده از کلاس پایه ندارد، اجرای چارچوب ساده‌تر است. کوچک و سریع است و مسیریابی و XHR را به راحتی فراهم می‌کند و دارای چند ویژگی مشابه React است.
Gatsby
فریم ورک Gatsby یک فریم ورک برپایه‌ی React و GraphQl است .این فریم ورک از بهترین قسمت‌های React مانند React Router و webpack به علاوه‌ی چندین ویژگی GraphQl استفاده می‌کند. در نتیجه می‌توانیم سایت خود را بر پایه‌ی React ساخته و سپس یک فایل استاتیک Build تولید کنیم. همچنین این فریم ورک دارای چندین افزونه می‌باشد که با استفاده از آن‌ها می‌توانیم پروژه‌های خود را به راحتی استارت بزنیم.
Nuxt.js
Nuxt.js یک فریم ورک قدرتمند بر پایه‌ی Vue.js و Node.js است که قابلیت رندر شدن سمت سرور را دارد. Nuxt یک فریم ورک بسیار قوی برای نرم افزار‌های وب سایت است. با این حال کارکردن با آن مانند Vue بسیار ساده است. همچنین این فریم ورک به صورت open source ارائه شده و این فریم ورک برای توسعه‌ی سمت سرور سایت هایی که با vue.js پیاده سازی شده‌اند مناسب است.
Next.js
Next.js شبیه Gatsby است. هر دو از قوانین نوشتاری React استفاده می‌کنند. اما بزرگترین تفاوت این دو در این است که Next دارای (SSR (Server Side Renderer است در حالی که فریم ورک Gatsby دارای SSG است.
Svelte
فریم ورک Svelte یک فریم ورک بسیار خوب است که یک مسیر متفاوت از vue و React را طی می‌کند. این فریم ورک زمانی که کدها در مرحله‌ی اجرای تولید قرار می‌گیرند، آن‌ها را به کد خالص جاوا اسکریپت (js vakilla) که شامل کتابخانههای third-party و تمام کدهای third-party است، تبدیل می‌کند.
Gridsome
این فریم ورک یکی دیگر از فریم ورک‌های قدرتمند برای Vue.js است. از این فریم ورک اغلب برای ساخت سایت‌ها و اپلیکیشن‌های سریع، با استفاده از قوانین نوشتاری Vue استفاده می‌شود.
Polymer
پلیمر یک کتابخانه منبع باز JavaScript است که توسط گوگل ساخته شده است و می‌تواند با کمترین پیچیدگی، عناصر وب سایت را ایجاد کند. همچنین، از اتصال داده‌های یک طرفه و دو طرفه پشتیبانی می‌کند، از این رو تولید سطح گسترده ای از برنامه ها را پوشش می‌دهد.
پلیمر کتابخانه‌ی جاوا اسکریپت برای توسعه سایت‌ها و نرم‌افزارهای تحت وب است. به زبان ساده‌تر پلیمر مجموعه‌ای از وب‌کامپوننت‌ها (Web Component) آماده استفاده را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهند. مشابه راه‌کارهایی که کتابخانههای X-Tag و Bosonic فراهم می‌کنند.
فریم ورک Dojo
Dojo ToolKit یک کتابخانه متن باز جاوا اسکریپتی ماژولی اوپن سورس است که توسعه سریع وب سایت‌ها و اپلیکیشن‌های مبتنی بر جاوا اسکریپت و Ajax که در پلتفرم‌های مختلف به خوبی عمل می‌کنند را تسهیل می‌کند و سرعت بالایی نسبت به فریمورک های دیگر دارد. این فریمورک ابتدا توسط الکس راسل، دیلان شیمن و دیوید شونتزلر و چند نفر دیگ در سال ۲۰۰۴ نوشته شده و تحت لیسانس BSD است.
نحوه کار این فریم ورک به این صورت است که متدها را دسته بندی کرده و با توجه به نیاز هر متد فایل آن بارگزاری می‌شود که در این صورت از بارگزاری کد اضافی جلوگیری می‌شود و حافظه کمتری اشغال می‌شود. باید توجه داشت همانند کد زیر فقط هسته dojo است که به طور مستقیم در تگ اسکریپت بارگزاری می‌شود و بقیه فایل ها توسط خود برنامه با توجه به نیاز بارگزاری می‌شوند.
فریم ورک ExtJS
فریمورک Ext JS یک کتابخانه قوی از جاوااسکریپت می‌باشد که با تولید اشیا و ویجت‌های مختلف، کار با AJAX را ساده می‌کند. همچنین این فریمورک از معماری MVVM و ویژگی‌های data binding دو طرفه، برای ساخت اپلیکیشن‌های سمت کلاینت استفاده می‌کند.
با استفاده از این فریم ورک جاوا اسکریپت امکان تفکیک مدیریت محتوا، منطق و عناصر رابط کاربری وجود دارد. Ext JS 4 با یک راهنمای کارامد MVC برای مبتدیان ارائه شد.
فریم ورک Cappuccino
کاپوچینو فریم ورکی است که به طور چشمگیری با سایر فریم‌ورک‌ها متفاوت است و برای استفاده از آن نیازی نیست برنامه‌نویس با بخش فرانت اند کار کرده یا سه‌گانه HTML، CSS یا DOM را درک کند. تنها چیزی که لازم است تسلط و یادگیری کامل کار با فریمورک است.
فریمورک Knockout js
یکی از فریم ورک های جاوااسکریپت Knockout.js است که توسط Steve Sanderson در سال 2010 به عنوان یک فریم ورک منبع باز و تحت لیسانس MIT انتشار پیدا کرد. Knockout تحت الگوی طراحی MVVM کار می کند و این موضوع باعث شده است که این فریم ورک اندکی با Ember و Angular متفاوت باشد.
فریم ورک Knockout در زمان طلایی خود قرار دارد اما در مقایسه با سایر رقبای خود از جمله Angular، Ember و یا Backbone با نرخ کندتری رشد می کند. دلیل اصلی رشد آهسته ی این فریم ورک را می توان در عدم بهبود منظم و اضافه نکردن ویژگی های جدید به آن دانست.
انجمن های برنامه نویسان به آهستگی در حال گرایش به فریم ورک های React و Angular هستند. Knockout پشتوانه ی مناسبی دارد و می تواند به چرخه ی رقابت برگردد به این شرط که گروهی شروع به پرورش آن نموده و تکنولوژی های روز دنیای جاوا اسکریپت را به آن وارد نمایند.
کتابخانه‌ها و فریم ورک‌های Back-End وب
METEOR – ساخت اپلیکیشن‌های وب، دسکتاپ و موبایل با جاوااسکریپت
Meteor یک فریمورک متن باز و رایگان جاوااسکریپت است که از نودجی‌اس قدرت گرفته و توانایی پیاده‌سازی اپلیکیشن در قسمت کلاینت و قسمت سرور را دارد. همچنین می‌شود از آن برای طراحی و ساخت اپلیکیشن‌های دسکتاپ و موبایل استفاده کرد. این فریمورک سریع، تعاملی و همراه با قابلیت بروزرسانی‌های بلادرنگ برای رابط کاربری است. همچنین ویژگی‌های بسیار زیادی برای استفاده از آن در BackEnd، FrontEnd، مدیریت پایگاه داده، لایه‌های مختلف نرم افزاری و… دارد.
Node.js – محیط اجرا جاوا اسکریپت
Node.js یک محیط زمان اجرای جاوا اسکریپت در سمت سرور است که روی سیستم عامل‌های مختلف قابل اجرا بوده و منبع باز است. این چارچوب با معماری رویداد محور خود قادر به پیاده سازی I / O ناهمزمان است. در محیط JavaScript Runtime کار می‌کند و از این رو خواص مشابه JAVA مانند نخ ها، بسته ها، تشکیل حلقه ها را دارد.
در واقع کاربرد اصلی Node.js ایجاد قابلیت استفاده از جاوا اسکریپت به عنوان یک زبان سمت سرور مانند PHP است.
Express.js
Express.js یا به اختصار Express یک فریم ورک بسیار سبک و کوچک برای اپلیکیشن‌های وب Node.js است. اگر برای برنامه نویسی Back-end از فریم ورک Node.js استفاده می‌کنید، استفاده از این فریم ورک تقریبا اجتناب ناپذیر است. Express.js، کار نوشتن مسیر‌ها را در Node.js به شدت آسان و سریع می‌کند.
کتابخانه‌ها و فریم ورک‌های موبایل و دسکتاپ
در ابتدا برای ساخت اپلیکیشن‌های هر پلتفرم نیاز بود زبان‌های Native یا بومی آن پلتفرم آموخته شود. معمولا برنامه نویسی با آن‌ها مشکل بود. اگر احتیاج به ساخت اپلیکیشن برای چندین پلتفرم بود، توسعه شان هزینه و زمان و نیروی انسانی بیشتری می‌طلبید. بنابراین نیاز به یک زبان مشترک (کراس پلتفرم) برای یک بار کد نوشتن و اجرا در چندین پلتفرم احساس شد. این زبان مشترک جاوا اسکریپت بود!
با استفاده از کتابخانه‌ها و فریم ورک‌های جاوا اسکریپت شما می‌توانید با یادگیری یک زبان برنامه نویسی، برای IOS و اندروید؛ یا برای ویندوز، مک و لینوکس همزمان برنامه بنویسید. در اینجا به معرفی معروف‌ترین ابزارهای برنامه نویسی جاوا اسکریپتی کراس پلتفرم اپلیکیشن‌های موبایل و دسکتاپ می‌پردازیم.
فریم ورک React Native
React Native فریم ورکی است که توسط آن می‌توانید با استفاده از جاوا اسکریپت به صورت کراس پلتفرم اپلیکشن موبایل بسازید. این به آن معنی نیست که اپلیکیشن‌های React Native قرار است در داخل یک WebFrame در موبایل اجرا شوند. کامپوننت‌های React Native به صورت کامل به کد Native هر پلتفرم ترجمه می‌شوند. همچنین ظاهر کامپوننت‌ها در اندروید و IOS کاملا بومی است.
استفاده از این روش هزینه‌های تولید اپلیکیشن را به شدت کاهش می‌دهد. همین‌طور زمان توسعه اپلیکیشن به طور قابل ملاحظه‌ای کم می‌شود. و بلاخره به دلیل استفاده از زبان جاوا اسکریپت به جای جاوا و سوئیف یا Objective-c کار کدنویسی راحت‌تر می‌شود.
فریم ورک Electron.js
فریم ورک Electron.js ابزاری است که با استفاده از آن می‌توانید به صورت کراس پلتفرم اپلیکیشن‌های دسکتاپ مخصوص Windows، Mac و Linux بسازید. ایده ساخت این فریم ورک از آنجا به وجود آمد که قرار بود یک ویرایشگر متن کراس پلتفرم برای کدهای جاوا اسکریپت، HTML و CSS ساخته شود. در نهایت پس از تولد Electron.js در سال 2013، ویرایشگر کد Atom با آن ساخته شد.
رابط کاربری اپلیکیشن‌های ساخته شده با Electron.js کاملا بومی شده است. همچنین با استفاده از Electron.js می‌توانید امکاناتی مانند آپدیت اتوماتیک، پیغام‌های خطا و سایر امکاناتی که با اپلیکیشن‌های Native از آن‌ها برخوردارید، در اپلیکیشن جاوا اسکریپتی خود داشته باشید.
بهترین فریم ورک‌های جاوا اسکریپت کدامند؟
در این مقاله به بررسی برخی از مشهور‌ترین و محبوب‌ترین کتابخانه‌ها و فریم ورک‌های جاوا اسکریپت پرداختیم. با استفاده از جاوا اسکریپت می‌توانیم چه برای اپلیکیشن‌های وب سمت سرور و سمت کلاینت، چه اپلیکیشن‌های موبایل و چه اپلیکیشن‌های دسکتاپ برنامه بنویسیم. برنامه نوشتن با این ابزارها هزینه‌های مالی، نیروی انسانی و زمانی را به شدت کاهش می‌دهد. همین‌طور دیباگ کدها به دلیل ساختارمندی و استاندارد سازی شده بودن آن‌ها ساده می‌شود. به نظر شما استفاده از جاوا اسکریپت به صورت کراس پلتفرم چه مزایا و معایبی دارد؟
در پایان
اگر با جاوا اسکریپت و استانداردهای آن آشنایی دارید پس بسیار خوب است که بدانید تعداد بسیار زیادی فریمورک تا به حال برای آن ایجاد شده و شما این قابلیت را پیدا کرده‌اید که از آن‌ها به صورت رایگان و متن باز استفاده کنید. تا زمانی که نتوانید از موارد مختلف این فریمورک ها استفاده کنید نمی‌توانید به تفاوت‌های آن‌ها و بهتری هر کدام‌شان پی ببرید.
الان وقتشه!
جهت مشاوره و ساخت طراحی سایت حرفه ای و بهینه سازی سایت و تولید محتوا تماس بگیر
