سرچ کنسول ابزاری است برای رصد و عیب‌یابی حضور وبسایت در نتایج جستجوی گوگل. این راهنما برای ثبت سایت در سرچ کنسول جدید و انجام تنظیمات اولیه است.
مهم‌ترین کاری که در راه‌اندازی سرچ کنسول باید انجام دهید، تایید مالکیت وبسایت است.
در ادامه قدم به قدم نحوه اتصال سایت به سرچ کنسول را آموزش می‌دهیم.
آشنایی با دو روش مختلف ثبت سایت در سرچ کنسول
برای شروع کار صفحه ثبت آدرس (search.google.com/search-console) در سرچ کنسول را باز کنید.
اگر در اکانت جیمیل خود لاگین کرده‌اید در این صفحه دو گزینه یا دو روش برای ثبت وبسایت می‌بینید.
حالت اول افزودن با دامنه (Domain) و حالت دوم افزودن با پیشوند آدرس (URL prefix) است.
این دو روش تفاوت‌هایی دارند.
حالت دامنه: مناسب برای افزودن کل وبسایت شامل تمام ساب‌دامین‌ها، مسیرها و پروتکل‌ها. در این حالت فقط آدرس اصلی وبسایت را وارد می‌کنید و سرچ کنسول کل وبسایت را زیرنظر می‌گیرد.
برای مثال، با وارد کردن آدرس example.com کل حالت‌های زیر هم شامل می‌شود:
- http://example.com
- https://example.com
- https://www.example.com
- http://support.m.example.com
- https://example.com/shop
حالت پیشوند آدرس: مناسب برای افزودن فقط یک آدرس، یک مسیر یا فقط یک پروتکل. هر صفحه دیگری که با این آدرس شروع شود در سرچ کنسول زیرنظر گرفته خواهد شد. مثل موارد زیر:
- فقط سایت با پروتکل HTTPS مثل: /https://example.com
- فقط پروتکل HTTP مثل: /http://example.com
- فقط وبلاگ با پروتکل HTTPS مثل: /https://example.com/blog
- فقط ساب‌دامین موبایل: /https://m.example.com
نکته مهم: اگر وبسایت شما زیردامنه یا ساب‌دامین‌هایی دارد که همه به یک صفحه با محتوای یکسان می‌رسند، باید از راهکارهایی مثل تگ canonical یا ریدایرکت استفاده کنید.
گوگل محتوای تکراری را از نتایج جستجو حذف می‌کند و قبول نمی‌کند یک صفحه چند آدرس داشته باشد یا دو صفحه با آدرس‌های متفاوت محتوای یکسان داشته باشند.
به همین دلیل باید یک آدرس را به عنوان اصلی (canonical) به گوگل اعلام کنید.
این نکته مهم است چون در صورتی که شما به عنوان صاحب وبسایت تعیین نکنید کدام آدرس اصلی است یا بقیه آدرس‌های دسترسی را ریدایرکت نکنید، گوگل خودش این کار را می‌کند. در بعضی موارد هم امکان دارد مشکلاتی پیش بیاید.
کدام روش را انتخاب کنیم؟
اگر هنوز نمی‌دانید کدام روش برای وبسایت شما بهتر است پس به توصیه ما عمل کنید.
-
از هر دو روش برای راه‌اندازی سرچ کنسول استفاده کنید.
می‌گوییم فقط از یک روش استفاده نکنید چون بعضی گزارش‌ها و امکانات سرچ کنسول برای روش ثبت از دامنه غیرفعال هستند (شاید در آینده فعال شوند).
دلیل دوم این که اگر وبسایت بزرگ و با چندین بخش مختلف دارید، با ثبت از طریق دامنه یک گزارش کامل خواهید داشت و بعد می‌توانید برای سایر بخش‌ها گزارش‌های جداگانه داشته باشید.
پس بهتر است با هر دو روش ثبت سایت در سرچ کنسول را انجام دهید.
مراحل کار را برای هر دو در ادامه توضیح دادیم.
-
روش اول: ثبت سایت با DNS
برای تایید مالکیت وبسایت از این روش باید به پنل مدیریت DNS وبسایت روی سرور دسترسی داشته باشید. هر نوع سروری که برای وبسایت خود خریداری کرده‌اید حتماً چنین بخشی دارد.
در روش اول این کار از طریق وارد کردن یک نوشته (TXT Record) در تنظیمات DNS سرور میزبان انجام می‌شود.
رکوردهای نوشتاری یا همان TXT Record نوشته‌هایی هستند که با هدف خوانده شدن توسط انسان‌ها یا ماشین‌ها در تنظیمات DNS مربوط به دامنه وارد می‌شوند.
کاربردهای TXT Record متعدد است. یکی از کاربردهای اصلی آن تایید هویت کسی است که مدیریت وبسایت را برعهده دارد. این نوشته به صورت عمومی قابل مشاهده است. پس هر فرد یا نرم‌افزاری با داشتن آدرس وبسایت می‌تواند آن را بخواند.
شما هم به می‌توانید رکوردهای هر دامنه‌ای را که بخواهید بررسی کنید. برای مثال ابزار G Suite Toolbox گوگل این کار را انجام می‌دهد.
خب حالا برگردیم به سرچ کنسول.
مثل تصویر زیر آدرس وبسایت را وارد کنید و روی Continue کلیک کنید.
بعد از وارد کردن آدرس و زدن دکمه ادامه، پنجره‌ای باز می‌شود که در ابتدا لیستی از میزبان‌های معروف دنیا دارد. اگر سایت شما در یکی از موارد این لیست میزبانی می‌شود آن را انتخاب کنید و بقیه مراحل را طبق دستورالعمل خودش ادامه دهید. فرایند تایید در این سرورها آسان‌تر است.
در غیر اینصورت، کد تایید را کپی کنید بعد وارد پنل مدیریت هاست یا سرور خود شوید. (مثل سی‌پنل یا دایرکت ادمین)
در پنل سرور میزبان به بخش مدیریت DNS بروید.
نکته: امکان دارد پنل مدیریت هاست یا سرور شما متفاوت باشد اما روش کار مشابه است و فقط کد ارائه شده را باید در تنظیمات DNS وارد کنید.
در این بخش به طور معمول فرمی وجود دارد که می‌توانید رکوردهای جدید اضافه کنید.
مراحل زیر مربوط به سی‌پنل است.
۱. به بخش Zone Editor بروید.
۲. جلوی دامنه‌ای که می‌خواهید تایید کنید روی Manage کلیک کنید.
۳. از منوی Add Record گزینه TXT را انتخاب کنید.
۴. کد و سایر موارد را با توجه به توضیحات زیر وارد کنید.
- در قسمت نام می‌توانید آدرس دامنه را وارد کند.
- نوع (Type) رکورد را TXT انتخاب کنید.
- در قسمت Record کدی را که کپی کرده‌اید جاگذاری کنید. (در بعضی پنل‌ها امکان دارد این فیلد به نام Value باشد)
- اگر نیاز بود مقدار TTL را همان مقادیر پیشفرض انتخاب یا وارد کنید. TTL یا همان Time To Live فاصلۀ زمانی برحسب ثانیه است که می‌خواهید تغییرات ایجاد شده بررسی و اعمال شوند.
- بهتر است همان مقادیر پیشفرض سرور که معمولاً یک ساعت (3600) یا چهارساعت (14400) است را قرار دهید.
- در نهایت با زدن دکمه Save یا Add کد تایید را ذخیره کنید.
حواستان باشد که تغییر یا حذف دیگر مقادیر وارد شده در این تنظیمات می‌تواند باعث از دسترس خارج شدن وبسایت شود. اگر دانش کافی در این زمینه ندارید، توصیه می‌کنیم از پشتیبانی هاست یا شرکت میزبانی وبسایت کمک بگیرید.
بعد از ذخیره کردن کد ارائه شده، امکان دارد تایید شدن وبسایت بین چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. معمولاً بیشتر از ۲۴ ساعت طول نمی‌کشد.
بعد از چند دقیقه می‌توانید دکمه Verify را در سرچ کنسول بزنید و امتحان کنید که کد را می‌خواند یا نه.
اگر بعد از زدن دکمه تایید پیام پیدا نشدن عبارت تایید (Your verification DNS TXT record was not found) را مشاهده کردید، باید صبر کنید چون شاید هنوز عبارت تایید اعمال و شناسایی نشده است.
می‌توانید Verify later را بزنید و از سرچ کنسول خارج شوید. نگران هم نباشید چون کد تایید شما تغییر نخواهد کرد.
ثبت وبسایت از روش URL Prefix
در روش دوم آدرس وبسایت را همراه با پروتکل آن (HTTP یا HTTPS) وارد کنید.
امروزه اکثر دامنه‌ها HTTPS هستند و توصیه گوگل هم استفاده از این پروتکل امن است. اگر HTTPS برای وبسایت شما فعال نیست از پشتیبانی شرکت میزبان بخواهید.
نکته دیگر این که معمولاً ورودی پروتکل HTTP به صورت پیشفرض به HTTPS هدایت می‌شود. اگر هر دو آدرس و پروتکل برای شما باز می‌شود، از پشتیبانی بخواهید تا این مشکل را حل کند.
البته ما به این دلیل می‌گوییم از پشتیبانی کمک بگیرید چون آموزش تنظیمات مربوط به این نکات خارج از موضوع این راهنما است. اگر هم خودتان دانش و تجربه کافی دارید پس نکات گفته شده را انجام دهید.
یک مزیت روش دوم در تنوع راه‌های تایید آدرس است.
آدرس سایت یا ساب‌دامین دلخواه را به صورت کامل وارد کنید.
وارد کردن WWW در آدرس الزامی نیست. در سرچ کنسول جدید تفاوتی بین آدرس با WWW و بدون آن وجود ندارد.
در مرحله بعد راه‌های تایید را می‌بینید. وبسایت خود را فقط با یکی از این راه‌ها تایید کنید کافی است. هیچ نیازی نیست از دو یا چند راه دیگر استفاده کنید.
در پنجره بعدی می‌بینید که ۵ راه برای تایید دارید.
این راه‌ها به ترتیب زیر است:
۱. HTML file: آپلود فایل HTML ارائه شده در پوشه یا دایرکتوری اصلی وبسایت.
۲. HTML tag: افزودن یک متاتگ HTML (تکه کد) در قسمتصفحه اصلی وبسایت.
۳. Google Analytics: تایید از طریق سرویس گوگل آنالیتیکس که قبلاً تایید و راه‌اندازی شده است.
۴. Google Tag Manager: تایید با کمک گوگل تگ منیجر که قبل راه‌اندازی شده است.
۵. Domain name provider: همان روش اعمال تغییرات در تنظیمات DNS میزبان که در روش اول گفته شد.
به جز راه پنجم که در روش قبلی گفته، بقیه راه‌ها را در ادامه توضیح می‌دهیم.
۱. تایید با آپلود فایل HTML
در روش اول سرچ کنسول یک فایل HTML حاوی کد تایید به شما می‌دهد. این فایل را دانلود کنید.
فایل را بدون هیچ تغییری در نام یا محتوای آن در دایرکتوری یا همان پوشه اصلی وبسایت خود آپلود کنید.
در بخش مدیریت فایل سرور میزبان یا نرم‌افزار مدیریت FTP به پوشه‌ای بروید که فایل‌های وبسایت در آن قرار دارند. معمولاً مسیر public_html همان پوشه اصلی است.
بعد از آپلود، در سرچ کنسول روی دکمه Verify کلیک کنید تا فایل بررسی شود. اگر فایل در مسیر درستی آپلود شده باشد در همان لحظه تایید می‌شود.
هرگز نباید این فایل را حذف کنید.
۲. تایید با افزودن تگ در کدهای صفحه اصلی (HTML tag)
در این روش یک متاتگ را باید در قسمت هد (Head) صفحه اصلی وبسایت جاگذاری کنید.
ساختار کد صفحه‌ها در وب دارای یک بخش هد و یک بخش بدنه (Body) است. متاتگ را باید در انتهای قسمت هد و قبل از تگ بسته شدن () قرار دهید.
این که دقیقاً کدام فایل باید ویرایش شود بستگی به سیستم طراحی وبسایت شما دارد.
در اکثر وبسایت‌های مبتنی بر وردپرس فایل سربرگ (Header) وجود دارد که کد باید به قسمت هد آن اضافه شود. البته این مورد هم وابسته به قالب نصب شده امکان دارد متفاوت باشد.
در وردپرس از ویرایشگر پوسته در منوی نمایش (Appearance) می‌توانید متاتگ را جاگذاری و ذخیره کنید. یا می‌توانید از طریق مدیریت سرور، فایل را ویرایش کنید.
۳. ثبت وبسایت در سرچ کنسول با گوگل آنالیتیکس
اگر قبل از این وبسایت خود را در سرویس آنالیتیکس ثبت و راه‌اندازی کرده‌اید، بدون هیچ کار اضافه‌ای فقط این راه را انتخاب و روی دکمه Verify کلیک کنید.
راه‌اندازی سرویس گوگل آنالیتیکس روش‌های متعددی دارد. در مقاله راه‌اندازی گوگل آنالیتیکس مراحل کار را توضیح داده‌ایم.
در صورت موفقیت پیام تایید را نمایش می‌دهد.
۴. تایید با گوگل تگ منیجر
روش پیشنهادی ما استفاده از تگ منیجر است.
تا اینجا دیدیم که برای تایید مالکیت یک وبسایت باید تکه کدهایی را در میان کدهای صفحه اصلی یا هدر جاگذاری کرد. تمام این تکه کدها در کل تگ حساب می‌شوند.
گوگل تگ منیجر ابزاری است برای مدیریت همۀ تگ‌ها بدون اضافه کردن کدی به وبسایت و مدیریت یکپارچه انتقال داده‌ها از وبسایت به سایر ابزارها.
اگر یکبار گوگل تگ منیجر را راه‌اندازی کنید، ثبت و تایید مالکیت برای سایر ابزارها نیازی به دست بردن در وبسایت ندارد. البته این تنها یکی از کاربردهای تگ منیجر است.
در روش تایید با تگ منیجر هم کافی است روی دکمه Verify کلیک کنید. در صورتی که تگ منیجر درست نصب شده باشد پیام تایید را دریافت می‌کنید.
آموزش تنظیمات اولیه سرچ کنسول
بعد از این که سایت خود را در سرچ کنسول ثبت کردید، چند تنظیم اولیه و ضروری را باید انجام دهید.
این تنظیمات به ترتیب شامل کارهای زیر است.
۱. بررسی فایل robots.txt
وقتی ربات‌های خزنده گوگل می‌خواهند وارد صفحه‌های وبسایت شما شوند، اول فایل robots.txt را می‌خوانند.
در این فایل می‌توانید مشخص کنید ربات‌ها اجازه ورود به کدام صفحه‌ها را دارند یا ندارند.
در کل با جلوگیری از ورود ربات‌ها می‌خواهیم به ۲ هدف برسیم:
۱. کاهش ترافیک ربات‌ها به بخش‌های غیرضروری
۲. مخفی کردم محتوا از دید گوگل و سایر موتورهای جستجو
مخفی کردن محتوا به کمک robots.txt تا قبل از سال ۲۰۱۹ امکان‌پذیر بود حالا این روش از نظر گوگل قطعی نیست. حالا سیاست گوگل در نحوه حذف یا جلوگیری از ایندکس شدن محتوای وبسایت‌ها تغییر کرده است.
سال ۲۰۱۹ گوگل به وبمسترها توصیه کرد دیگر از روش noindex در فایل robots.txt استفاده نکنند. در عوض متاتگ یا تگ‌های noindex را در صفحه جاگذاری کنند.
با این حال مطمئن شوید که فایل robots.txt شما اجازه‌های لازم را داده است.
در نسخه قدیمی سرچ کنسول بخشی مخصوص این فایل بود اما در نسخه جدید هنوز جایگاهی برای بررسی آن تعریف نشده است. (شاید به زودی تغییراتی ایجاد شود)
در زمان نوشتن این مقاله تنها راه بررسی و اعلام وضعیت فایل robots.txt استفاده از همان ابزار قدیمی است. البته خودتان هم می‌توانید از مدیریت فایل وبسایت، فایل را بررسی و اصلاح کنید. بعد این فایل را در ابتدا بررسی و از صحت عملکردش مطمئن شوید.
۲. زبان و کشور هدف
نتایج جستجو در گوگل وابسته به مکان و زبان کاربر تغییر می‌کنند. این تغییر در رتبه‌بندی نتایج برای هدفمند کردن و رساندن محتوا مطابق زبان و مکان انجام می‌شود.
به همین دلیل گوگل باید بداند مخاطب هدف شما در کدام کشور است و به چه زبانی صحبت می‌کنند.
بعضی دامنه‌ها که مختص یک کشور یا منطقه هستند را به اصطلاح ccTLD می‌گویند. مثل دامنه ir. یا asia.
اگر دامنه شما از این نوع باشد، گوگل به صورت خودکار منطقه هدف را همان کشور یا کشورهای اختصاصی دامنه در نظر می‌گیرد. این تنظیم به صورت پیشفرض انجام می‌شود و نمی‌توانید آن را تغییر دهید.
البته تنها عامل در سئوی محلی دامنه نیست؛ زبان تنظیم شده و فراتر از آن، زبان محتوا و ترافیک کاربران هم روی آن تاثیر گذار هستند.
دو نوع دیگر دامنه داریم که کشور هدفشان باید به صورت دستی تنظیم شود.
- دامنه‌های gTLD یا همان دامنه‌های معروف به عمومی مثل دامنه‌های com
- دامنه‌های GccTLD که مختص کشورها هستند اما استفاده عمومی می‌شود مثل fmیا co
اگر دامنه وبسایت شما از دو نوع گفته شده است پس در سرچ کنسول به بخش International Targeting بروید و کشور هدف را انتخاب کنید.
تب دیگر در همین بخش مربوط به زبان است. گوگل در حال حاضر با تگ hreflang (و هوش مصنوعی) زبان صفحه را تشخیص می‌دهد.
تنظیمی برای زبان وجود ندارد. در این بخش فقط اخطارها و هشدارهای مرتبط با زبان اعلام می‌شود. زبان سایت را باید با تگ hreflang در سایت خود تعیین کنید. اگر تگ زبان تعیین نشده و سایت شما تک زبانه است، مشکلی ایجاد نمی‌شود. در این حالت فقط در پیامی به شما می‌گوید زبان تعیین نشده است. (Your site has no hreflang tags)
اما اگر وبسایت شما چندزبانه است، باید تگ‌های زبان را تعیین کنید تا گوگل کاربران را به صفحه‌هایی با زبان خودشان هدایت کند.
۳. نقشه سایت
نقشه سایت (SiteMap) فایلی است که آدرس و ارتباط صفحات، فایل‌ها و دیگر انواع محتوا را در وبسایت ذخیره می‌کند.
ربات‌های گوگل بدون داشتن نقشه هم می‌توانند در میان صفحه‌های وبسایت بچرخند و آنها را ایندکس کنند. نقشه سایت کمک می‌کند فرایند خزیدن ربات‌ها و ایندکس کردن سریع‌تر و بهتر انجام شود.
وجود نقشه در سایت‌های بزرگ و پیچیده ضروری است.
فایل نقشه سایت باید به صورت خودکار به‌روزرسانی شود و در مسیری باشد که ربات گوگل به آن دسترسی داشته باشد.
راه‌های زیادی برای ایجاد نقشه سایت وجود دارد. گوگل در این فهرست مجموعه‌ای از راهکارها برای ایجاد نقشه سایت را معرفی کرده است.
با توجه به فراگیر بودن استفاده از وردپرس، ده‌ها افزونه مثل افزونه پرطرفدار Yoast به راحتی نقشه سایت می‌سازند.
بعد از ایجاد نقشه، آدرس آن را مثل تصویر زیر در سرچ کنسول وارد کنید. بعد از Submit کردن مدتی طول می‌کشد تا فایل بررسی و صفحه‌ها برای اولین بار ایندکس شوند.
سرچ کنسول شما آماده است
بعد از راه‌اندازی سرچ کنسول باید منتظر بمانید تا صفحه‌های وبسایت بررسی شود. اگر خطا یا هشداری اعلام کرد آنها را برطرف کنید.
وبسایت خود را با اطلاعاتی که از گزارش‌های سرچ کنسول به دست می‌آورید توسعه دهید. حضور خود را در نتایج جستجوی گوگل تقویت کنید و کوچکترین تغییرات را زیر نظر بگیرید.
مقاله بعدی ما را برای کارهای پیشرفته و استفاده از سرچ کنسول برای بهبود سئو را هم مطالعه کنید تا مثل یک وبمستر حرفه‌ای شوید.
الان وقتشه!
جهت مشاوره و ساخت طراحی سایت حرفه ای و بهینه سازی سایت و تولید محتوا تماس بگیر
